İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
Las Vegas'dan herkese merhaba arkadaşlar, ben Erdi Özüağ. Sadece teknoloji değil, aynı zamanda otomobil dünyasının da geleceğine yön veren CES 2017 Fuarı'nda, elektrikle çalışan ve sürücüsüz giden neredeyse bütün otomobilleri inceledim ve hepsiyle ilgili detaylı videoları sitemiz Donanım Haber'de bulabileceksiniz. Ancak bu videoda farklı bir konu üzerinde, Tesla'nın Model 3 ile kullanmaya başlayacağı yeni pil üzerinde duracağız.
Öncelikle şunu söylemekte fayda var. Diğer pek çok otomobil üreticilerinden farklı olarak Tesla, pil konusunda da ileri seviyede ar-ge faaliyetleri yürütüyor. Bu alanda Panaonic ile sıkı işbirliği bulunan ve Nevada'daki Gigafactory tesisinde ortak üretime başlayan şirket, yeni pil modülünde dünyanın en iyi ve en düşük maliyetli enerji hücrelerini kullandığını söylüyor.
Günümüzde lityum-iyon temelli elektronik cihazların büyük bir bölümünde, 18650 form faktörü pil modülleri kullanılıyor. Genel bir isimlendirme yöntemi olan bu tanımlamada 18, modülün 18mm çapında, 65 ise 65mm uzunluğunda olduğunu gösterir. Sondaki 0 ise zorunlu değildir, tanımlamada tercih edilebilen değişkendir.
Üretim maliyetleri, üretim süresi, verimlilik ve yoğunluk gibi nedenlerden dolayı farklı ölçekte pil üretim kabiliyeti mümkün olsa da 18650, sektörün altın standardı olarak geniş kabul görmüş ve örneğin Tesla tarafından Roadster modelinden bu yana otomobillerinde yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Ancak 400 binden fazla ön sipariş alan ve 35 bin dolar başlangıç fiyatı ile Tesla'nın en ucuz otomobili olacak Model 3 ile birlikte Elon Musk'ın şirketini bekleyen baskı artıyor zira pil maliyetini düşürmeden, o fiyata karlı bir şekilde araç satmak pek mümkün değil. İşte bu nedenle Tesla, yeni format pil teknolojisiyle, batarya tarafında %30 maliyeti avantajı sağlayarak fiyat hedefini tutturmanın peşinde.
Fuarda görme ve teknlik bilgi alma şansı yakaladığım yeni pil öncesinde, elektrikli otomobillerdeki pil dinamikleri hakkında birkaç önemli detayı sizlerle paylaşmak isterim dostlar. Bir elektrikli otomobilin planlaması esnasında, pil departmanı için kilowatt/saat maliyeti hassas öneme sahiptir.
Bu konuda aynı segmentte kıyaslayacağımız benzer karakteristikte otomobiller olmadığından resmi çizmek zorlaşsa da, Tesla'nın 190 dolar veya biraz altındaki kilowatt/saat ölçeğindeki pil paketi maliyeti sektörün zirvesi olarak öngörülür. General Motors'un Bolt modelinde kullanılan bataryalardaki LG üretimi hücrelerin maiyeti 150 doların biraz altında olsa da paketleme maliyetiyle birlikte Tesla'ya yakın düzeyde seyrediyor. Ancak burada ikinci bir kriter devreye giriyor; kilogram başına kilowatt saat değeri yani daha basit bir anlatımla batarya kompartımanın güç yoğunluğu.
Kesin olan bir gerçek var ki, Tesla'nın hali hazırda kullandığı piller için sektörün en iyisi demek pek kolay değil. Yaşanan bir takım vakalar da gösteriyor ki, güç karakteristiği ve termal mukavemeti teknik olarak en mükemmel seviyede değil bu pillerin. Ancak Tesla tarafındaki temel arzu, bu kriterlerle birlikte en ideal ağırlıksal verimi yakalabilmek çünkü bir elektrikli aracın en yüksek menzilini belirleyen unsurlardan biri de aracın toplam ağırlığı. Firmalar arasında maliyet hedefi ve bir otomobilin üretim bandında geçirdiği süre ister istemez belirleyici faktör oluyor.
Örneğin BMW i3'de ağırlık konusundaki çalışmalar karbon fiber etrafında ile şekillendirilirken, Tesla'nın tercihi alüminyum, bazı diğer üreticilerinki ise çelikten yana oldu. Burada en hafif otomobil zaten farklı sınıfta yer alan i3 olduğundan, düşük yoğunluklu batarya paketi BMW için yeterli gelirken, Tesla'da 140 waat/saat ile yüksek yoğunluklu piller, çelik gövdeli araçlarda ise aşırı yüksek yoğunluklu pillere ihtiyaç var. Tesla'nın yeni piline geçmeden önce son bir hususa daha değinelim, o da pillerin kullanım ömrü. Tesla tarafındaki beklentiler 10 yıl sonunda %80 verimlilikken, bugün yüzbinlerce mil yapmış olan ve bu konuda şikayeti bulunmayan Tesla sahipleri de bulunmuyor değil.
Gelelim Tesla'nın yeni pil teknolojisine. 2170 olarak tanımlanan pil modülü 21mm çapında ve 70mm uzunluğunda. Gigafactory 1 ile birlikte Tesla & Panasonic ortaklığı, 2018'de dünyanın geri kalanın ürettiği 18650 pil modülünden daha fazla 2170 modülü üretmiş olacak. Öyle ki Samsung'un pil bölümü otomobiller için benzer şekilde 2170 modül duyurusu yapmış olsa da hacimli üretim için 2020'leri işaret ediyor. Dolayısıyla Tesla'nın ciddi bir zaman avantajı söz konusu diyebilirim. Henüz teknik çok fazla detayı açıklanmış olmasa da, modüllerde kullanılan hücrenin hem geometrik formu hem de kimyasal yapısı güncellenmiş.
Öğrendiğim kadarıyla anot ve katotların formulasındaki değişiklik bile tek başına %15 civarı menzil avantajı sağlayacak düzeyde. Modül seviyesinde kapasite resmi olarak açıklanmış olmasa da ortaya çıkan bazı figürlerden hareketle 5700mAh civarı bir kapasiteden bahsediliyor ki, doğrulanması halinde ortaya bambaşka bir gelişim senaryosu çıkar. Çünkü Panasonic mevcut koşullarda 2070 modülünde 4000mAh civarı sağlayabiliyor, 2170'de yani çapdaki .1mm artış ie bu derece artış olabilmesinin açıklanabilir tek yolu; kullanılan kimyasalda radikal bir gelişimin olması.
Tesla, Model 3'ün batarya paketinde yeni 2170 pillerin binlercesini kullanacak. Üstelik sadece otomobiller de değil, yeni nesil Powerwall yani büyük ölçekli ev tipi pil çözümleri de aynı modülleri kullanacak. Hali hazırda üretimi başlayan 2170 pillerin sektöre ne derece etki edeceğini zamanla göreceğiz ancak şimdiden heyecan verici gelişmelere gebe olduğunu söylemek de mümün. Evet arkadaşlar ben Erdi Özüağ, Las Vegas'dan özel videolarımız devam edecek, şimdilik hoşçakalın ve çetin geçen kış koşullarında kendinize dikkat edin.
