Uygulama ile Aç

Fotoğrafı çekilen ilk kara delikte beklenmedik bir değişiklik yaşandı

EHT teleskobu M87* karadeliğinin etrafındaki manyetik alanların yön değiştirdiğini ve madde jetinin temelini net bir şekilde görüntüledi. Karadelik fiziğinde çarpıcı yeni bulgular ortaya çıktı.

Astronomlar, insanlık tarihinin ilk kez görüntülediği süper kütleli karadelik M87* için yeni ve çarpıcı görüntüler elde etti. Event Horizon Telescope (EHT) tarafından çekilen bu görüntüler, Dünya’dan yaklaşık 55 milyon ışık yılı uzaklıktaki karadeliğin etrafındaki manyetik alanların dört yıl içinde yön değiştirdiğini ortaya koydu.

Messier 87, büyülemeye devam ediyor

Yeni gözlemler, Messier 87 gökadasının merkezindeki M87* süper kütleli kara deliğin çevresinde oluşan ve neredeyse ışık hızında uzaya fışkıran madde jetinin temelini de net bir şekilde gösteriyor. Jetin, karadeliğin “olay ufku” olarak bilinen parlak halka ile bağlantılı olduğu belirlendi. Bu bulgular, süper kütleli karadeliklerin etrafındaki aşırı koşullarda maddenin davranışını anlamak için bilim insanlarına yeni yollar açıyor.

M87* karadeliğinin ilk fotoğrafı 10 Nisan 2019’da EHT ekibi tarafından yayımlanmıştı.

EHT ekibinden Jongho Park, “Polarizasyon modelinin 2017'den 2021'e doğru yönünün değişmesi tamamen beklenmedik bir durumdu. Bu, modellerimizi sorgulamaya itiyor ve olay ufkunun yakınında hala anlamadığımız çok şey olduğunu gösteriyor.” dedi.

Gözlemler, 2017’de 6,5 milyar Güneş kütlesine sahip karadeliğin etrafında süper ısınmış ve güçlü manyetik alanlarla dolu plazmanın bir yönde aktığını, 2018’de sakinleştiğini, 2021’de ise yönünü tersine çevirerek spiral hareket ettiğini ortaya koydu. Ancak tüm plazma özelliklerinin değişmediği de dikkat çekti.

M87 galaksisinin merkezindeki süper kütleli karadeliğin etrafındaki plazma diskinin simülasyonu, güçlü manyetik alanların maddeyi geri ittiğini ve ışık hızına yakın jetler fırlattığını gösteriyor.

Halka boyutu yıllar boyunca sabit kaldı ve Einstein’ın genel görelilik kuramının öngördüğü karadelik gölgesi doğrulandı, ancak polarizasyon modeli önemli ölçüde değişti. Bu, olay ufkuna yakın bölgede plazmanın dinamik ve karmaşık olduğunu gösterirken mevcut teorik modellerimizin sınırlarını da zorluyor.

Kara deliğin etrafı kaotik

Plazmanın değişen polarizasyonu, M87* çevresinde evrimleşen ve türbülanslı bir ortam olduğunu gösteriyor. Bu durum, karadeliğin çevresindeki maddeyi nasıl yuttuğunu da etkileyebilir. Polarizasyonun tersine dönme nedeni henüz net değil ancak plazmanın manyetik yapısı ile dış etkilerin bir kombinasyonunun rol aldığı düşünülüyor.

Ayrıca bkz.

Dünyanın en büyük teleskobu yılda 600 petabayt veri üretecek

Ek olarak yeni görüntüler sayesinde araştırmacılar, M87*’den fışkıran parçacık jetinin temelini EHT ile ilk kez net bir şekilde belirleyebildi. Bu, süper kütleli karadeliklerin galaksileri şekillendirmede nasıl enerji aktardığını anlamak açısından büyük bir adım olarak değerlendiriliyor.



Haberi DH'de Gör Yorumlar ve Diğer Detaylar
Whatsapp ile Paylaş
Beğenilen Yorumlar
Tümünü Gör
13 Yorumun Tamamını Gör