NASA’nın Mars yörünge aracı ile iletişimi kesildi

NASA, Kızıl Gezegen çevresindeki en önemli uydularından biriyle bağlantıyı kaybettiğini doğruladı. MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile EvolutioN) adlı yörünge aracıyla iletişim, 6 Aralık’ta gerçekleştirilen rutin operasyonlar sırasında Mars’ın arka tarafına geçişi esnasında kesildi. Normal şartlarda NASA’nın Deep Space Network (DSN, Derin Uzay Ağı) sistemi, gezegen tarafından engellenen sinyal hattı yeniden açıldığında bağlantıyı otomatik olarak kuruyor. Ancak bu kez MAVEN, beklenen noktadan çıkar çıkmaz sinyal alınamadı ve DSN’nin yeniden erişim denemeleri başarısız kaldı.

NASA, 9 Aralık’ta yaptığı açıklamada uydu ve operasyon ekiplerinin “anomaliyi araştırdığını” belirtti. Kurum, temas kaybının hemen öncesinde MAVEN’dan gelen verilerin yörüngede herhangi bir sapma olmadığını ve tüm alt sistemlerin normal çalıştığını gösterdiğini vurguladı. Bu durum, problemin uydunun donanımından, yazılımından ya da iletişim antenlerinden kaynaklanabileceğine işaret ediyor. Ancak kesin neden henüz bilinmiyor.

10 yıldır görevdeydi

Kasım 2013’te ULA Atlas V roketiyle fırlatılan MAVEN, Güneş rüzgarlarının Mars atmosferi üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla tasarlanmıştı. Yaklaşık 10 ay süren yolculuğun ardından Mars yörüngesine yerleşen araç, on yılı aşkın süredir kesintisiz bilimsel gözlemler yürütüyor.

Bununla birlikte MAVEN yalnızca bilimsel bir platform değil, aynı zamanda yüzeyde çalışan görevler için kritik bir haberleşme köprüsü. Perseverance ve Curiosity yüzey araçlarının Dünya ile bağlantısında önemli rol oynayan MAVEN, bu görevi NASA’nın MRO ve Odyssey uyduları ile ESA’nın Mars Express (MEX) ve ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO) araçlarıyla birlikte üstleniyor. Bu beşli, Mars yüzeyindeki görevlerin gezegen genelinde kapsama alanına sahip olmasını sağlıyor.

NASA mühendisleri, MAVEN’ın yörüngesinin değişmemiş olması ihtimaliyle DSN’nin tahmini uçuş hattı boyunca düzenli aralıklarla uydudan sinyal almaya devam etmeye çalıştığını söylüyor. Eğer uydu hala beklenen rotasında ilerliyorsa, zayıf da olsa bir yanıt alınması mümkün olabilir. NASA çalışmaların sürdüğünü ve MAVEN’ın durumu netleştikçe yeni bilgiler paylaşılacağını açıkladı.