KAAN’ın yerli motoru dünyanın en gelişmişlerinden olacak: İşte son durum

Dünyanın en iyi üç motorundan birisi olacak

Akşit, TF35000'in “kendi sınıfında dünyanın en iyi üç motorundan biri” olacağını belirterek projenin hızla ilerlediğinin altını çizdi. Henüz resmi performans rakamları açıklanmamış olsa da Akşit, motorun geleceğinin kesin olduğunu ve tahmin edilenden daha hızlı tamamlanacağını vurguladı. “Buradaki soru 'olacak, olmayacak' değil - bu bir zaman meselesi. Olacak ve herkesin umduğundan daha hızlı olacak. Fakat zamanını söyleme yetkimiz yok.” diye ekledi.

TF35000’in geliştirme süreci henüz tamamlanmamış olsa da, hedeflenen teknik veriler onu halihazırda operasyonel olan beşinci nesil savaş uçağı motorlarıyla karşılaştırılır hale getiriyor. F-22 Raptor’daki Pratt & Whitney F119 ve F-35 Lightning II’deki F135 motorları gibi sistemlerle kıyaslandığında, TF35000’in kağıt üzerindeki verileri dikkat çekici.

Bununla birlikte TEI, TF3500’i sürekli olarak, artyakıcı kullanmadan ses üstü hızlarda kullanmak istiyor; “Bizim geliştirdiğimiz motor, artyakıcı çalıştırmadan süpersonik hızlara çıkabilecek yetenekte bir teknoloji... Yani teknolojinin uç noktasıyla uğraşıyoruz. Bu ölçüde bir yeteneği geliştiren ülke dünyada 3, hadi belki 4'tür.”

Mevcut resmi olmayan bilgilere göre TF35000’in öngörülen performans değerleri şu şekilde:

• Kuru itki: 22.680 kgf (50.000 lbf)
• Art yakıcıyla itki: 31.750 kgf (70.000 lbf)

İki motorla donatılması planlanan KAAN platformunun azami kalkış ağırlığı 27.216 kg seviyesinde. Bu durumda, motorlar hedeflenen değerlere ulaşırsa teorik itki/ağırlık oranı 2,3’ün üzerine çıkabilir. Bu oran, bir savaş uçağı için son derece yüksek ve manevra kabiliyeti açısından kritik bir eşik.

Tek hedef TF35000 değil

TEI halihazırda önceliğini TF10000’e çevirmiş durumda ancak uçuşun ne zaman ve hangi platformda olacağı net değil. TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, Teknofest kapsamında Tolga Özbek’e verdiği özel röportajda, “Kızılelma da olabilir, Anka-3 de olabilir… Hangisinde daha önce olur onu kestiremiyorum. O artık platform üreticileri karar verecek.” dedi.

KAAN’da son durum

TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu, Aviation Week'e yaptığı açıklamada, "Odak şimdi P1, P2 ve P3'te” diyor. KAAN’ın uçan prototipi P0 olarak biliniyor ve bu yıl içinde iki KAAN’ın uçması hedefleniyor. Bu yıl uçması hedeflenen yeni prototip görsel açıdan ilk prototipten çok fazla ayrışmayacak, geliştirmeler deyim yerindeyse kaput altında olacak. İkinci prototip grubu olan P4, P5 ve P6, ilk üçlüden daha gelişmiş ve yetenekli olacak.

Öte yandan TUSAŞ, hem HÜRJET hem de KAAN’ı halihazırda Amerikalı GE’nin F-404 ve F-110 varyantlı motorlarıyla uçuruyor. İlk teslimatların da yine bu motorlar ile yapılması bekleniyor. Bu konuda SavunmaSanayiST’ye açıklamalarda bulunan Demiroğlu, tedarikte şu anda bir sorun olmadığını söyledi; “Şu anda bir problem görmüyoruz. İkisi için de tabii GE’nin Amerikan motorlarının kullandığını biliyor herkes. İşte F-404 ve F-110. Biz KAAN için kendi motor projemizi başlatmış bulunuyoruz. Savunma Sanayi Başkanlığı’mızın uhdesinde TR Motor ve TEI’nin ortaklaşa projesi devam ediyor. İnşallah 2030’lu yılların başında da bu motorumuzu KAAN’a takmış olacağız. Bu motorun tedariğinde bir sıkıntı şu an için görmüyoruz.”