Beynine çip takılan ALS hastası, yeniden konuştu ve şarkı söyledi
UC Davis'te geliştirilen beyin-bilgisayar arayüzü, ALS hastası bir kişinin gerçek zamanlı olarak yeniden kendi sesiyle konuşmasına ve şarkı söylemesine olanak tanıdı.
Beyin-bilgisayar arayüzleri (BCI) alanında çığır açan yeni bir gelişme, Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastalığı nedeniyle felçli bir bireyin yalnızca konuşmasını değil, aynı zamanda basit melodilerle şarkı söylemesini de mümkün kıldı. California Üniversitesi Davis (UC Davis) araştırmacıları tarafından geliştirilen BrainGate2 sistemi, beyin sinyallerini gerçek zamanlı olarak sese dönüştürerek neredeyse gecikmesiz bir iletişim sağlıyor.
Araştırma kapsamında, konuşma üretiminden sorumlu beyin bölgesine cerrahi olarak yerleştirilen dört mikroelektrot dizisiyle ham nöral sinyalleri yakalandı. Bu sinyaller, yapay zeka destekli bir çözümleme modeliyle işlenerek yüksek doğrulukla sentezlenmiş konuşmaya dönüştürüldü. Sistem, kullanıcının ne düşündüğünü değil, konuşma kaslarını harekete geçirmeye çalışırken ürettiği beyin sinyallerini analiz ediyor.
Gerçek zamanlı konuşma ve şarkı söyleme
En dikkat çekici özelliklerden biri, sistemin ALS hastalığı öncesinde kaydedilen ses örnekleriyle eğitilmiş bir ses klonlama algoritması sayesinde, kullanıcının kendi sesiyle konuşabilmesi. Ham nöral verinin alınmasından konuşmanın sentezlenmesine kadar geçen süre yalnızca 10 milisaniye — bu da neredeyse eşzamanlı bir iletişim anlamına geliyor.Sistem yalnızca konuşmayı değil, aynı zamanda melodik tonlamayı da tanıyabiliyor. Katılımcı, üç farklı perde arasında geçiş yaparak basit melodilerle şarkı söyleyebildi. Ayrıca “aah”, “ooh” ve “hmm” gibi tepkileri de doğru şekilde üretebildiği görüldü. Hatta sistem, söylenen cümlenin bir soru mu yoksa bir ifade mi olduğunu ayırt edebildiği gibi, vurgu yapılan kelimeleri de tespit etti.
Ekip, yapay zeka kod çözücünün eğitim verilerinin dışında uydurulan kelimeleri de başarıyla yeniden ürettiğini söyledi. Tüm bunlar, önceki sistemlere göre çok daha ifade gücü yüksek sentetik konuşma sağlıyor. UC Davis araştırmacıları, çalışmalarının tek bir katılımcıyla gerçekleştirildiğini ve sonraki çalışmalarında bu sonuçları başka nedenlerle konuşma yetisini kaybetmiş daha fazla denekle tekrarlamaya çalışacaklarını belirtiyor.
{{body}}
{{/longBody}} {{^longBody}}{{body}}
{{/longBody}}