Sapphire "The Godfather" X1950 Pro Dual mercek altında

Grafik dünyasının iki devinden biri olan ATi geride bıraktığımız 2006 yaz döneminde adeta fırtına gibi esmişti. Önce AMD tarafından satın alındığı ortaya çıkan firma, geçtiğimiz Ağustos ayında sektörü GDDR4 bellek ile tanıştıran ve çıktığı an itibariyle piyasanın en iddialı ekran kartı olan Radeon X1950XTX'i duyurmuş, takip eden süreçte ise gerek satış gerekse de operasyonel anlamda firma adına son yılların en verimli işi olan X1950 Pro ortaya çıkmıştı. RV570 gpu'sundan gücünü alan Radeon X1950 Pro bu anlamda en azından masaüstü platformlara yönelik 80nm üretim tekniği ile üretilen ilk erkan kartı olarak ATi'nin hanesine esktra bir puan daha yazdırmayı başarmıştı. (80nm üretim teknolojisi ile üretilen grafik işlemciye sahip ilk ekran kartını dizüstü bilgisayarlar için hazırladığı GeForce Go 7700 ile Nvidia üretmişti.) Fakat ATi tarafında yaşanan tüm bu hareketlilik kış dönemi ile birlikte yerini adeta derin bir sessizliği bıraktı. Tabii AMD-ATi ikilisinin test sonuçları yavaş yavaş çıkmaya başlayan ve çok büyük bir ihtimalle gelecek ay lanse edilecek yeni nesil R600 ve varyasyonu grafik işlemcilerle şimdiye kadar yaşanan gecikme ve aksaklıkları kullanıcılara unutturabilecek mi hep birlikte göreceğiz.

Çift grafik işlemcili kart yapma fikri aslına bakılırsa çok yeni bir heyecan sayılmaz. Bu işin ilk öncülerinden biri yine ATi'dir. Zira firma 2000'li yılların başında ilk GeForce serisi ile fırtına gibi esen Nvidia'ya cevap verebilmek adına iki adet Rage 128 Pro grafik işlemcisini kullanan Rage Furry Maxx modelini hazırlamıştı. Fakat sürücü konusunda yaşanan sıkıntılar ve zamanın popüler işletim sistemi Windows 2000 altında ikinci grafik işlemcinin çalıştırılamaması gibi sorunlardan dolayı, Radeon serisine geçiş sürecinde önemli bir basamak olarak görülen Rage Furry Maxx projesinin yaşam mücadelesi kısa sürmüş akabindeyse ATi, Radeon serisini üretmeye başlamıştı. Devam eden yıllarda Nvidia tarafında da bu yola giren çeşitli firmalar oldu ve özellikle Gigabyte ve Leadtek'in çift 6600GT gpu'sunu barındıran kartları dikkat çekmeyi başardı.

ATi'nin yanı sıra Nvidia da geçtiğimiz yıl GeForce 7950GX2 gibi çift grafik işlemciye sahip son derece iddialı bir model hazırlamasına hazırladı ama gerek fiyatının yüksekliği gereksede ATi tarafından eş zamanlı olarak piyasaya sürülen Radeon X1950XTX modelinin de etkisi ile Nvidia'nın bu hamlesi açıkçası firmanın beklentilerini karşılayamadan sessizce gözlerden kayboldu. Çift grafik işlemci kullanımına yönelik akımın son temsilcisi ise ülkemizde de son derece popüler olan Sapphire'den geldi. Firmanın iki adet X1950 Pro gpu'sunu üzerinde barındıran ve geliştirme sürecinde kod adı "The Godfather" olan X1950 Pro Dual modeli sonunda satışa sunulmaya hazır hale geldi.

Kartın teknik özelliklerine baktığımızda, daha önce belirttiğimiz gibi kart üzerinde iki adet 80nm üretim teknolojisine sahip RV570 gpu'su bulunuyor. Grafik işlemcilerin saat hızları 580MHz olarak belirlenmiş. Herşeyi duble olan kartın üzerinde tam 72 adet (36+36) shader (gölgelendirici) ünitesi ile birlikte 256-bit bellek veri yoluna sahip, 1400MHz'de çalışan tam 1024MB GDDR3 (512+512) GDDR3 bellek bulunuyor. Kartın piksel iş hattı sayısı da yine standart bir X1950 Pro'nun iki katı yani 24 adet (12+12).

Sapphire X1950 Pro Dual üzerinde yer alan 2 grafik işlemci aslında tek pcb üzerinde Crossfire mantığı ile çalışıyor. İki gpu arasındaki haberleşmenin kordinasyonunu sağlamak üzere Sapphire 3. parti bir yongayı kullanmaya karar vermiş ve PLC Teknoloji isimli firmanın ürettiği özel yongayı kartlarında kullanmış. Belirttiğimiz gibi kendi içinde Crossfire mantığı ile çalışan kartın bu bakımdan hem bir avantajı hemde bir dezavantajı var. Kötü haberden başlarsak eğer, kartı kullanabilmek için kesinlikle Crossfire destekli bir anakarta daha doğrusu Corssifre desteğine sahip bir yonga setinin güç verdiği anakarta ihtiyacınız var. Bu bakımdan günün popüler yonga setlerinden olan Nvidia'nın nForce 600 serisi otomatikman devre dışı kalıyor. Crossfire için ATi'nin kendi çözümleri olan RD600, RD580 gbi yonga setleri tercih edilebilirken yine firmanın Crossfire lisansı verdiği Intel'in 975 ve 965 yonga setli anakartlarının üzerinde de Sapphire'in X1950 Pro Dual kartını kullanabilmek mümkün. Kartın bu noktadaki avantajı ise çift grafik işlemciyi tek kart üzerinde birleştirdiği için iki ekran kartının kullanımına yönelik çift PCIe slotunun yaratabileceği bant genişliği sınırlamasından etkilenmiyor.

Kartın boyutları ciddi anlamda iddialı. Her sisteme olmayacağını belli eden X1950 Pro Dual'in boyu açıkçası hitap ettiği hedef kitleyi ve potansiyel alıcıları düşündüğümüzde sıkıntı yaratmayabilir ama boyut anlamında sınırları zorlayan kartlara güzel bir örnek olarak ta kendini hatırlatmayı başaracağına kesin gözüyle de bakılabilir. Çok sesli çalışmayan ve çift slot kaplayan özel bir soğutmaya sahip olan Sapphire X1950 Pro Dual'in soğutma ünitesi hem iki adet grafik işlemciyi ve PLC firmasının özel yongasını, hemde bellek modüllerini kapsamakta. Sapphire ayrıca güç düzenleme modüllerini de serinletebilmek adına kartın üst tarafında mavi renkli ısı dağıtıcı bar yerleştirmeyi de ihmal etmemiş. X1950 Pro Dual üzerinde 2 adet 2x3 pinlik güç konnektörü bulunuyor. Sapphire tek grafik işlemcinin kullanımına yönelik olarak 500, çift grafik işlemcili kullanımına yönelik olarak ise 550 watt'lık güç kaynağı önermekte. Açıkçası test sistemimizin bir parçası olan 530 watt'lık güç kaynağı ile Sapphire X1950 Pro Dual'i sorunsuzca kullanmayı başardık. Bu noktada tek sorun kartın çalışmak için ihtiyaç duyduğu 2 adet güç konnektörü. Zira her güç kaynağının bu ihtiyacı karşılamayacağı da bir gerçek.

Testler

Kart hakkında fikir edindikten sonra test sonuçlarına bakmakta fayda var. Aslında metodolojik olarak sentetik ve oyun testlerinin üzerinde orantılı olarak durmakta her zaman fayda var. Fakat kartın özel durumundan dolayı 3DMark testleri bizim için başlangıç noktası oldu. Zira kart kendi içinde Crossfire mantığı ile çalıştığı için malesef X1950 Pro Dual'in gerçek gücünü gösterecek oyunları bulmakta sıkıntı çekebilirsiniz. Tek gpu aktif iken standart bir Radeon X1950 Pro'dan pekte farkı olmayan Sapphire X1950 Pro Dual'in sürücü kontrol merkezinden Crossfire desteğini aktif ederek yolumuza devam etmeye karar veriyoruz.

3DMark skorları ortada. Bu skorları Speed-Step'in daha önce yayınladığı GeForce 8800GTS 320 videosunda yer alan skorlar ile karşılaştırdığınızda Sapphire X1950 Pro Dual bu testlerde Nvidia'nın performans segmentinde yer alan en uygun fiyatlı DirectX 10 modeli olan GeForce 8800GTS 320'nin bir adım önüne geçiyor. Yaptığımız 4 farklı 3DMark testinden sadece 2001 versiyonunda 1950 Pro Dual az bir fark ile 8800GTS 320'nin gerisinde kalıyor.

Kart sıradışı bir ürün olduğu için oyun testlerinde mümkün olduğu kadar farklı oyunlar kullanalım dedik ve aslında pekte farklı olmayan :-) 3 oyun üzerinde ortak fikre vardık. Bunlar Test Drive Unlimited, Company Of Heroes ve Anno1701. Need For Speed Carbon testinde ATi'nin bariz üstünlüğü olduğu aşikar bu sebeple bu testi yapma gereği duymadık ama farklı kaynakların yaptığı Carbon testlerinde X1950 Pro Dual, GeForce 8800GTX ve GeForce 7950GX2 gibi Nvidia'nın en iddialı modellerinin yanında tozu dumana katmayı başarabiliyor. Yani Sapphire X1950 Pro Dual ile NFS:Carbon & ATi başarısı adeta tavan yapıyor diyebiliriz.

Aşağıda oyunlardan aldığımız ekran görüntülerini görebilirsiniz. Company Of Heroes'de oyunun entegre test uygulamasını kullanırken diğer oyunlarda 3.parti yazılım olan Fraps ile ekran görüntüsü almaya çalıştık. Oyun testleri 1280*1024 çözünürlüğünde ve tam detay ayarları ile yapılmıştır.

Oyun testleri de bu şekilde, çeşitliliği arttırabilmek mümkün ama sonuçlar pek değişmiyor. Uygulamasına göre değişmek ile birlikte bugün ATi tarafının en performanslı çözümü olan Sapphire Radeon X1950 Pro Dual, son dönemde artık üretici firmaların da referans almaya başladığı ve birçok kullanıcı için de satın almadaki en önemli kriterlerden biri olan 3DMark testlerinde rakibi GeForce 8800GTS 320'yi geçmeyi başarıyor.

Powered by ATi: XBox 360 ve The Godfather bir arada

Olumlu Özellikleri;

- İki adet grafik işlemcisi, 1GB GDDR3 belleği, 72 adet shader ünitesi gibi özellikleri ile potansiyel olarak kart DirectX 9 tarafının en güçlü çözümlerinden birisi olmaya aday.
- Kart sahip olduğu Quad-Crossfire desteği ile ATi tarafında ilk defa 4 grafik işlemciyi bir arada kullandırmayı vaat ediyor ama sürücü sorunları nedeniyle bu durum şu an için pek mümkün görünmüyor.
- Sapphire X1950 Pro Dual limitli sayıda üretilecek ve ülkemize de az miktarda getirilecek. Bu noktada ayrıcalık sahibi olmak isteyen ATi fanatikleri için özel ve güzel bir çözüm olabilir.
- Sapphire, X1950 Pro Dual ile hem mühendislik başarısını konuştururken hemde en azından 3DMark testlerinde 8800GTS 320'yi egale edebilmesiyle R600 çıkana kadar büyük patron ATi'nin imajına olumlu bir katkı yapıyor.

Olumsuz Özellikleri;

- ATi tarafında yine geciken bir kart. En azından GeForce 8 serisine paralel olarak geçtiğimiz Kasım-Aralık aylarında çıkabilseydi durum ATi-Sapphire lehine biraz daha farklı olabilirdi.
- Sapphire X1950 Pro Dual, ebatları itibariyle iri bir kart. Açıkçası bu kartı almak isteyecek potansiyel kullanıcıların kasa sorunu çekmeyeceği düşünülebilir ama kart adeta fizik kurallarını zorluyor.
- Teknik özelliklerinin yanında kartın güç tüketim değerleri de son derece iddialı. The Godfather'ı almak isteyecek kullanıcıların en az 500 watt'lık kaliteli bir güç kaynağına ihtiyaçları olacak.
- Ve belkide en önemlisi Nvidia tarafında artık fiyatları 270$ seviyesine kadar düşmüş olan yeni nesil DirectX 10 destekli GeForce 8800GTS 320 gibi alternatiflerinin bulunması kartın alınabilirliğini ciddi şekilde etkiliyor.

Bu haberi, mobil uygulamamızı kullanarak indirip,
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz: