Google, Güneş’teki füzyon gücünü yeryüzüne getirmeye kararlı

Google, enerji alanındaki en iddialı teknolojilerden biri olan nükleer füzyon konusunda bir kez daha TAE Technologies'e yatırım yaparak bu alandaki kararlılığını ortaya koydu. Yaklaşık 30 yıllık geçmişe sahip olan TAE Technologies, bu hafta duyurduğu yeni finansman turunda Google, Chevron ve New Enterprise Associates gibi mevcut destekçilerinden toplamda 150 milyon dolar topladığını açıkladı.

Sınırsız enerjinin kolay olacağını kimse söylemedi

Tri Alpha Energy adıyla kurulan ve daha sonra TAE Technologies ismini alan şirket, bugüne kadar toplamda 1,8 milyar dolarlık yatırım alarak dünyanın en çok fonlanan füzyon girişimlerinden biri haline geldi. Bu son yatırım, şirketin 12. finansman turunu temsil ediyor.

TAE'nin geliştirdiği reaktör tasarımı, ilk etapta iki plazma küresini çarpıştırarak ortaya çıkan yapıyı parçacık ışınlarıyla stabilize etmeye dayanıyordu. Bu yapı, “içi boş puro” şeklinde tanımlanırken, oluşan plazma kendi manyetik alanını üreterek reaktörün mıknatıslarıyla birlikte plazmayı kontrol altında tutuyordu.

Ancak Nisan ayında TAE önemli bir eşik daha aştı. Artık iki plazma küresine ihtiyaç duymadan, sadece parçacık ışınları ile plazma oluşturabiliyor, ısıtabiliyor ve stabilize edebiliyor. Şirket bu gelişmenin reaktörü daha kompakt, ekonomik ve kolay işletilebilir hale getirdiğini belirtiyor.

Google ortaklığı eskiye dayanıyor

TAE ile Google arasındaki iş birliği 2014 yılına kadar uzanıyor. Google’ın yapay zeka mühendisleri, TAE mühendisleriyle birlikte çalışarak füzyon cihazları için ideal ayarları tespit etmeye yönelik algoritmalar geliştirdi. Bu algoritmalar sayesinde daha önce yaklaşık 1.000 deney ve iki ay süren optimizasyon süreci, sadece birkaç saate ve çok daha az deneye indirgenmiş durumda.

Ayrıca bkz.

Katı hal bataryalardaki lityum sülfür üretiminde maliyet devrimi

Google, daha önce 2022 yılında da TAE’nin 250 milyon dolarlık yatırım turuna katılmıştı. Bu yeni turla birlikte teknoloji devi, füzyon enerjisine olan uzun vadeli bağlılığını bir kez daha göstermiş oldu. Firma, 2017’de ise Optometrist bir bilgisayar algoritmasıyla füzyon şirketinin çalışmalarına destek vereceğini duyurmuştu.

Hedef 2030

TAE’nin şu anda geliştirdiği reaktör, plazmayı 70 milyon derecenin üzerindeki sıcaklığa kadar ısıtabiliyor. Ancak ticari ölçekte çalışacak bir füzyon reaktörü için hedef, 1 milyar dereceye ulaşmak. Şirketin CEO’su Michl Binderbauer, yatırım turunun yaz aylarında kapanmadan önce 50 milyon dolar daha toplamayı hedeflediklerini belirtti.

TAE, ilk ticari cihazının 2030’lu yılların başında elektrik şebekesine güç sağlamasını hedefliyor. Her ne kadar füzyon enerjisinin ticarileşmesi hala zorlu bir yolculuk olsa da, bu son gelişme TAE’nin ve ortaklarının bu hedefe doğru önemli adımlar attığını gösteriyor.

Nisan ayındaki dönüm noktasının detayları

Nisan ayında TAE Technologies, ticari füzyon enerjisinin önündeki önemli engelleri aşan çığır açıcı bir başarıya imza attığını duyurmuştu. Yayımlanan deneysel sonuçlar, şirketin plazma oluşumu ve optimizasyonunda kullandığı yöntemle verimliliği artırdığını, sistemin karmaşıklığını ve maliyetini ciddi oranda düşürdüğünü gösterdi.

TAE’nin temel aldığı Tersine Çevrilmiş Alan Konfigürasyonu (Field-Reversed Configuration - FRC), plazmanın kendi manyetik alanını oluşturmasıyla reaktörün dış manyetik sistemlerini hafifletiyor, böylece daha az enerji harcayan ve daha kompakt bir cihaz ortaya çıkıyor. FRC teknolojisi, benzer manyetik alan gücüne sahip tokamaklara kıyasla 100 kat daha fazla füzyon gücü üretme potansiyeline sahip.

Şirketin geliştirdiği ‘Norm’ isimli yeni reaktör konfigürasyonu, geleneksel FRC plazma oluşturma sürecinde kullanılan karmaşık ve pahalı ekipmanları ortadan kaldırarak yalnızca nötr parçacık ışınlarıyla plazma oluşturup stabilize etmeyi başarıyor. Bu yenilik sayesinde reaktörün boyutu, maliyeti ve işletme zorluğu yüzde 50’ye kadar azalıyor. Önceki reaktörün adı Norman’dı ve detaylarını burada aktarmıştık.

Haberi DH'de Gör Yorumlar ve Diğer Detaylar