Bilim insanları, görsel bilgileri doğrudan beyne ileterek görme engellilere ışık oluyor!

Gelecek için büyük ışık
Yorumlar

Bahtiyar Ergülü

Teknoloji Editörü

Bilim insanları, görsel bilgileri doğrudan beyne ileterek görme engellilere ışık oluyor!

Görme engeli olan insanların çoğunda sorun, beynin “görme” kısmından ziyade insanların gözlerinde veya optik sinirlerinde oluşan hasarlardır. Cell dergisinde yayımlanan bir makalede araştırmacılar görme yetilerini kaybeden insanlar için görüntüleri kameradan beyne aktaran ve görme sisteminin önemli bir parçası olan gözleri atlayarak beyinde bazı şekil ve harflerin algılamasını sağlayacak bir cihazın geliştirilmesini içeren bir çözüm önerdi.

Beynin arkasındaki bir sinir dokusu olan görme merkezine giden küçük elektrik sarsıntıları, bir kişinin fosfen adı verilen küçük ışık patlamalarını “görmesini” sağlayabilir. Görme yetilerini eski haline getirmek için yapılan önceki girişimler, aynı zamanda birden fazla fosfen oluşturulmasını içeriyordu ancak bu, sinyallerin yorumlanması zor hale getiriyordu.

Gelecek için büyük ışık

Araştırmacılar, epilepsiyi izlemek için beynine elektrot yerleştirilmiş dört gönüllü epilepsi hastası ve görsel kortekslerine elektrot yerleştirilmiş iki görme engeli olan kişide yaklaşımı test ettiler. Katılımcılar, beyinlerine gönderilen karmaşık elektrik darbeleri sayesinde şekillerin ana hatlarını “görebildi”.

Araştırmalar, bu yaklaşımın görme engelli insanların görsel bilgileri doğrudan beynin içine girmelerini istedikleri takdirde kullanarak görsel formları tespit etme ve tanıma yeteneğini kazanmalarının mümkün olabileceğini gösteriyor ancak araştırmacılar, bu teknolojinin klinik uygulamada uygulanabilmesi için birkaç sorunun aşılması gerektiğini belirtiyorlar.

Araştırmacıların çalışmalarını anlatan bir özette; “Elektrotları dinamik sırayla uyararak şekillerin görsel korteks yüzeyinde izlendiği alternatif bir stratejiyi test ettik. Hem epilepsili hem de görme engelli katılımcılarda, dinamik uyarım, beynin görsel dünyadaki uzamsal haritası tarafından öngörülen harf şekillerinin doğru bir şekilde tanınmasını sağladı. Formlar, dakikada 86 şekle kadar görme engeli olan katılımcılara hızlı bir şekilde sunuldu ve katılımcılar bu şekilleri algılayabildi. Bu bulgular bir beyin protezinin görsel şekiller için tutarlı algılar üretebileceğini gösteriyor.” deniliyor.

Çalışma, görsel yetilerini kaybetmiş insanlara görsel bilgileri doğrudan beyne girerek iletmenin gerçekten mümkün olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte, bunun klinik uygulamada kullanılabilmesi için daha yapılacak çok iş var.

Çalışmada, elektrotlar birincil görsel kortekste yarım milyar nöronun sadece küçük bir bölümünü uyardı. Daha fazla sayıda elektrodu hassas bir şekilde uyarabilen daha karmaşık elektrot dizileri oluşturmak önemli bir sonraki adım olacaktır.