Ön fren lambaları trafik kazalarını önemli ölçüde azaltabilir

Deniz Çakmak

Haber Editörü

Ön fren lambaları trafik kazalarını önemli ölçüde azaltabilir — **Ön fren lambaları** fikri bir süredir gündemde olmasına rağmen, henüz hiçbir otomobil üreticisi bu yeniliği hayata geçirmedi. Ancak Avusturya'daki Graz Teknoloji Üniversitesi Araç Güvenliği Enstitüsü ile Almanya'daki Bonn Hukuk ve Trafik Psikolojisi Enstitüsü'nin birlikte yürüttükleri bir araştırmada, yeşil fren lambalarının trafik güvenliğine katkıda bulunabileceğini ortaya koydu.

Çarpışmaların %17'sini önleyebilir

Araştırma kapsamında yol kavşaklarında meydana gelen 200 gerçek trafik kazası analiz edildi. Analizler, sürücülerin tepki süresine göre değerlendirildiğinde, araçların ön kısmına eklenecek bir fren lambasının çarpışmaların %7,5 ila %17’sini önleyebileceğini ortaya koydu. Ayrıca, vakaların dörtte birinde, bu lambaların çarpışma hızını azaltarak yaralanmaların şiddetini hafifletebileceği de belirlendi.

Ön fren lambaları, karşıdan gelen veya kısmen yandan yaklaşan sürücülere, aracın fren yaptığını gösteriyor. Ayrıca lambalar söndüğünde, durmakta olan bir aracın harekete geçmek üzere olduğu mesajını da verebiliyor. Araştırma ekibine göre, bu tür görsel uyarılar diğer sürücülerin tepki süresini ciddi ölçüde kısaltabilir; böylece durma mesafesi azalarak kaza riski önemli oranda düşebilir.

Şimdiye dek bu tür lambalar yalnızca Slovakya’da, sınırlı bir saha testinde gerçek trafik koşullarında kullanıldı. Bu nedenle araştırmacılar, kazaları yeniden yapılandırarak ve simülasyonlarla destekleyerek çalışmayı yürütmek zorunda kaldı. Avusturya’daki kavşaklarda yaşanan ve CEDATU (Derinlemesine Kaza Çalışması Merkezi Veritabanı)’na kaydedilen 200 trafik kazası temel alındı.

Tüm kazaların olay sırası önce ayrıntılı olarak yeniden oluşturuldu. Araştırmacılar daha sonra, alt yollardan gelen araçların ön fren lambasıyla donatılmış olduğunu varsayarak olayları tekrar simüle ettiler. Eğer ana yoldaki sürücüler bu lambaları görebiliyorsa, simülasyonda daha kısa tepki süresi varsayıldı ve bu da durma mesafesinin azalmasına neden oldu. Gerçek kazalarla simülasyon sonuçları karşılaştırılarak, bu sistemin kaza önleme potansiyeli analiz edildi.

Yeşil rengin en etkili olduğu tespit edildi

Farklı renkleri de deneyen uzmanlar, yeşil rengin hem psikolojik hem de görsel algı açısından en etkili sonuçları verdiğini tespit etti. Yeşil ışık, trafik psikolojisinde genellikle "devam" anlamına gelse de, bu bağlamda “araç durdu ama hareket etmeye hazır” mesajı taşıdığı için kafa karışıklığını azaltıyor.

Henüz teknik ve mevzuatsal değerlendirme aşamasında olan uygulama, otomobil üreticileri tarafından da yakından takip ediliyor. Uzmanlara göre sistem, önümüzdeki yıllarda yeni nesil araçlarda standart hale gelebilir.

Maliyet olarak da oldukça avantajlı olan ön fren lambası, kolaylıkla mevcut araçlara uygulanabilir. Ancak, bu fikrin diğer olası etkilerinin araştırılması ve ardından yasal mevzuatların oluşturulması gerekiyor.