S-400 Temmuz 2019’da geliyor, Patriot’lar için top ABD’de

Kritik mesele: Radarlar nereye kurulacak?
Patriot'lar oyuna girecek mi?
Yorumlar

Türkiye’nin hava savunma sistemi konusundaki hedefleri aslında çok yeni değil. Uzun yıllardır bu konuda çeşitli çalışmalar yapılmış bir dizi adımlar atılmıştı. Bu noktada Rusya ile olan yakınlaşma ise işin farklı bir boyutu. Rusya ile Türkiye, sıcak ilişkilerin de bir getirisi olarak S-400 konusunda anlaşmaya vardı. Rusya’nın geliştirdiği en yeni S-400 hava savunma sistemini alacak olan Türkiye, bu konuda 2020 yılından önce ürünleri teslim alamayacak gibi görünüyordu.

Gelen yeni açıklamalar ise teslimatın öne çekildiği ve 2019 yılı Temmuz ayında belirlenen yerlere kurulumların yapılabileceğini gösteriyor. Buradaki soru işareti ise Rusya’dan gelen açıklamalardan kaynaklı. 400km menzilli S-400’lerin satışa sunulacak en güncel ve en gelişmiş versiyonu 40N6 kod adını taşıyor. Bu model için Rusya hali hazırda testlere devam ediyor ve Şubat ayında yapılan testler sonucunda bir takım optimizasyonlar yapılıp yeni bir test daha Nisan - Mayıs dönemi içinde yapılacak. Seri üretime başlanma hedefi ise 2020 olarak gösteriliyordu.

Sürecin öne çekilmesi takvim içinde tolore edilebilir bir durum mu yoksa siyasi bir ifade mi orasını şimdilik kestirmek güç ancak kurulum yapıldığı takdirde ülkemizin askeri gücü adına son derece caydırıcı bir etkisi olacağına şüphe yok.

40H6M, Rusya'nın kendi kullanacağı versiyon, 40N6 ise Türkiye'nin de alacağı satılacak olan model

Kritik mesele: Radarlar nereye kurulacak?

600km içinde tespit yapabilen bir radar ile donatılan S400, 400km menzil içinde vurucu güce sahip. Füzeler saniyede 4.8km hıza ulaşacak şekilde ateşlenebiliyor ve maksimum 30km yüksekten uçuyor. 36 adete kadar tehdit eş zamanlı olarak hedeflenebiliyor.

Tüm bu rakamlar gayet ilgi çekici olsa da işin asıl mesele olan kısmı radarın nereye kurulacağı noktasında düğümleniyor. Yer şekilleri itibariyle Anadolu coğrafyası, engebeli araziler nedeni ile bu tür radarların menzilini kesintiye uğratan en büyük handikaplardan birini taşıyor. Ortaya çıkan kapsam haritaları ise muhtemelen bu yer şekillerinin yaratacağı dezavanatajı ise hesaba katmadan kaba taslak bir menzil ortaya koyuyor. Dolayısıyal kurulacak konum şu anda her şeyden daha kritik bir hal almış durumda.

Patriot'lar oyuna girecek mi?

Tüm bunlar olurken işin bir de Patriot yanıt var. Daha önce Patriot’ları satma konusunda işi ağırdan alan, satmaya yanaşsa da oyunu tamamen kendi kuralları ile oynamaya yeltenen ABD, S-400 anlaşması ile biraz daha makul bir noktaya gelmiş durumda.

Türkiye’nin satın alma şartnamesindeki olmazsa olmazların başında ise elbette ki teknoloji transferi ve küçük oranlarda da olsa yerli üretim konusunu geliyor. Kendi hava savunma sistemimizi geliştirme noktasında sıfır sayılabilecek bir düzeyden başladığımız bu odakta Türk mühendislerinin kazanacağı her türlü tecrübe ve teknoloji transferi imkanı büyük önem arz ediyor.

Yapılan son açıklamalarda da ABD’ye satın alma konusunda teklifin yapıldığı ancak Patriot’ları üreten ABD’li şirketin teknoloji transferi ve yerli üretim gibi konularda isteksiz olması sürecin önünü tıkayan unsurlardan biri olarak gösteriliyor.

Ülke yönetimine geldiğinden bu yana aldığı ekonomik ve ticari kararlar ile ABD’yi farklı bir noktaya çeken Trump’ın diğer ülkelere bir şeyler satma konusundaki ısrarcı tutumu da olayları Türkiye’nin istediği bir seviyeye çekebilir. İlerleyen günlerde bu konuda da şaşırtıcı adımlar görebiliriz. Tabi bu işin bir de kurulacak olan sistemlerin nasıl korunacağı var ki o daha başka bir tartışma konusu.