İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
LAP1-B Galaksisi, Kozmik Şafağın İzlerini Taşıyor
Toledo Üniversitesi’nden astronom Ari Visbal ve ekibi tarafından yürütülen yeni bir araştırma, Büyük Patlama’dan yaklaşık 800 milyon yıl sonra oluşmuş son derece uzak bir galaksi olan LAP1-B’yi mercek altına aldı. Araştırmacılara göre bu galaksi, ilk yıldız nesline ev sahipliği yaptığına dair üç temel teorik koşulu birden karşılayan ilk aday. James Webb Uzay Teleskobu’nun yaptığı gözlemler, LAP1-B’nin evrendeki en ilkel yıldız oluşum bölgelerinden biri olduğunu düşündürüyor.
Bu keşif, aslında evrenin en karanlık dönemine ulaşmayı mümkün kılan kütleçekimsel merceklenme sayesinde gerçekleşti. LAP1-B, ön plandaki MACS J0416 adlı galaksi kümesinin devasa yerçekimi alanı tarafından yaklaşık 40 kat büyütülerek görünür hâle geldi. Normal şartlarda bu kadar sönük bir gökcismini gözlemlemek imkânsız olurdu. Ancak bu kozmik “büyüteç” etkisi sayesinde James Webb, galaksinin ışığını ayrıntılı biçimde inceleyebildi.
Elde edilen spektral veriler, LAP1-B’nin yıldız oluşum bölgelerindeki oksijen bolluğunun Güneş’inkinin yalnızca %0,42’si kadar olduğunu gösteriyor. Bu oran, bilinen en düşük metal içeriğine sahip yıldız oluşum bölgesi anlamına geliyor. Galaksinin toplam yıldız kütlesi, 2700 Güneş kütlesinden az; yani gökbilimcilerin Population III yıldızlarının küçük kümeler hâlinde doğduğunu öngören modelleriyle tamamen uyumlu.
Araştırmada ayrıca, bu galaksiden gelen ışığın olağanüstü derecede yoğun iyonlaştırıcı bir radyasyon alanı taşıdığı belirtildi. Bu, ağır elementlerce zenginleşmiş yıldız popülasyonlarının üretemeyeceği kadar güçlü bir ışıma türü. Dahası, gözlemlenen karbon-oksijen oranı, metal içermeyen yıldızların evrimi için yapılan teorik tahminlerle birebir örtüşüyor. Bilim insanları, bu bulguları ilkel yıldızlara dair beklenen kanıt olarak değerlendiriyor.
Bu keşif yalnızca kozmik tarihimizin ilk sayfalarını aydınlatmakla kalmıyor; aynı zamanda yıldızların, galaksilerin ve ağır elementlerin nasıl oluşmaya başladığına dair temel soruları yanıtlamak için de bilim dünyasına önemli doneler sunuyor.
Bu haberi ve diğer DH içeriklerini, gelişmiş mobil uygulamamızı kullanarak görüntüleyin:
