İçi para dolu cüzdanın geri getirilme ihtimali daha yüksek

Yorumlar

Günümüzde kredi kartı kullanımı nakit kullanımının önüne geçmeye başlamış olsa da cüzdanlarımızda hala nakit para ve kişisel kartlar taşımaya devam ediyoruz. Kimi zaman da kaybolması halinde çok sıkıntıya düşmemek ve üzülmemek için cüzdanlarımıza çok para koymuyoruz.

İçi para dolu cüzdanın geri getirilme ihtimali daha yüksek

Michigan Üniversitesi’nden davranışsal ekonomist Alain Cohn liderliğinde yapılan çalışmada, 40 ülkede 17 binden fazla cüzdan “kaybedilmiş”. 13 öğrencinin eline cüzdan tutuşturan Cohn, öğrencileri 355 farklı şehre göndermiş. Her cüzdanda yerel dilde alışveriş listesi, anahtar, yerel bir isme ait kartvizit ve bir e-mail adresi konmuş.

Bazı cüzdanlara 13,45$ ya da deneyin yapıldığı ülkenin eşdeğer alım gücünde para birimi konarken bazı cüzdanlara ise hiç para konmamış. Daha sonra araştırma öğrencileri içinde “İyi günler, bu cüzdanı yolda buldum, ancak sahibine ulaştırmaya vaktim yok. Bu konuda yardımcı olur musunuz?” notuyla birlikte bankalara, postanelere, müzelere, otellere ve polis karakollarına bırakmışlar.

Çalışmanın öğrenciler açısından da sorunsuz geçtiği söylenemez. Hindistan’da sele yakalanan araştırmacılar, Kenya’da hırsız oldukları şüphesiyle polis tarafından göz altına alınmışlar. Toplamda 17,303 cüzdanı dağıtılan çalışmada geri dönüş yüzdesi 100 gün içerisinde cüzdanda yer alan e-mail adresine bildirimde bulunulup bulunulmadığına bakılarak hesaplanmış. Geri dönüş yapanlara bunun bir araştırma olduğu, istedikleri takdirde parayı kullanabilecekleri ya da bir hayır kurumuna bağışlayabilecekleri söylenmiş.

Neticede, ortalama olarak içinde para bulunmayan cüzdanların sadece %40’ı geri gelirken, içinde para olan cüzdanların %51’i iade edilmiş. Sonuçlar ülke ve bölgeye göre de değişiklik göstermiş. İçinde para buluna cüzdanlar en çok %82 oranla Danimarka’da geri getirilirken, Kenya için bu oran %20’nin altında kalmış. Yalnızca Meksika ve Peru’da içinde para olan cüzdanların geri getirilme oranı olmayan cüzdanlara göre düşük çıkmış.

Çalışmayı genişleten araştırmacılar ABD, İngiltere ve Polonya’da cüzdanların içine 94,15$ koymuşlar ve 3 binden fazla cüzdanı dağıtmışlar. Bu durumda ise geri getirilme oranı %72’ye yükselmiş. İyilik faktörünü de tartmak isteyen araştırmacılar bazı cüzdanların içine sadece para, bazılarının içine de hem para hem anahtar koymuşlar. Anahtarlı cüzdanların geri getirilme oranı %61 olurken, anahtarsızlarınki %52’de kalmış.

Araştırmanın yapıldığı ülkelerde rastgele seçilen 2.525 kişi üzerinde yapılan anketlerde söz konusu davranışların motivasyon kaynakları araştırılmış. Katılımcılara, bulduğunuz cüzdanlarda ne kadar para olması halinde kendinizi çalmış gibi hissedersiniz diye soru yöneltildiğinde miktar arttıkça hırsızlık hissiyatının arttığı görülmüş. Cüzdanda anahtar bulunup bulunmamasının hırsızlık algısı üzerinde etkisi olmamış.

Genel itibariyle cüzdanı geri getirme, cüzdan sahibini düşünmekten ziyade insanların kendi imajına verdiği önemden kaynaklandığı görülmüş. Benzer şekilde bir başka çalışmayla, sigorta müşterilerine formu doldurmadan önce dürüstlük sözleşmesi imzalatıldığı takdirde sorunları daha dürüst biçimde aktardıkları görülmüş.