40 yıldır ilk kez akut lösemi için tedavi umudu doğdu

Yorumlar

Akut Miyeloid Lösemi (AML) kemik iliğinin bir çeşit kanseri olup kan kanseri olarak da bilinir. Kemik iliğindeki öncü hücrelerin DNA’sında sonradan oluşan bir hasar neticesinde ortaya çıkar. Vücudun savunma mekanizmasını oluşturan akyuvar hücreleri gelişimini tamamlamadan fazla çoğalırken, alyuvar hücreleri de yeteri kadar üretilemez. Çok hızlı ilerleyen AML zamanında teşhis edilip tedavi edilmezse birkaç hafta içerisinde hastanın hayatına neden olabilir.

Gençlerde sıklıkla görülen kanser türlerinden biri olan AML için diğer kanser türlerine nazaran daha az tedavi yöntemi geliştirilebildi. Kudüs İbrani Üniversitesi bilim adamları tarafından geliştirilen yeni biyolojik ilaç son 40 yıl içerisindeki en büyük gelişme olarak adlandırılabilir. Profesör Yinon Ben-Neriah liderliğindeki ekip tarafından geliştirilen ilaç laboratuvar farelerinde yüzde 50 oranında başarı göstermiş.

Hepimizin bildiği üzere kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçları kimyasal ilaç sınıfına girmektedir. Kimyasal ilaçlar, küçük moleküllü, laboratuvar ortamında sentetik olarak üretilen ilaçlardır ve bu ilaçarı üretmek kolaydır. Öte yandan biyolojik ilaçlar ise biyoteknolojik prosedürlerle canlılardan üretilir. Çok yüksek düzeyde saflaştırılmış proteinlerden ve polipeptitlerden oluşur.

AML için bugüne kadar üretilen biyolojik ilaçlar tek bir lösemik protein üzerine yoğunlaşmaktaydı. Lösemi hastalığı ise bu ilacı saf dışı bırakacak başka bir protein üreterek yayılmaya devam etmekte ve ilaca direnç kazanmaktaydı. Lösemi hastalığı ürettiği çok sayıda proteinle çok hızlı yayılırken, ilaçların öldürücü etkilerine karşı da böylece direnç sağlar. Bu durum tedaviyi daha da zorlaştıran bir durum.

Ben-Neriah ve ekibi tarafından geliştirilen yeni ilaç ise adeta parça tesirli bomba etkisine sahip. Aynı anda birçok lösemik proteine saldıran ilaç hastalığın başka proteinler üreterek ilaca direnç kazanmasını engelliyor. Böylece hasta aynı anda çok sayıda farklı ilacı kullanmak ve yan etkilerine katlanmak zorunda da kalmıyor.

Yeni biyolojik ilacın bir diğer özelliği ise lösemi kök hücrelerini ortadan kaldırması. Lösemi kök hücreleri, doktorların akut lösemi hastalarını tedavi etmelerinde en zorlandıkları konu olmuştur. Çünkü bu hücreler sayesinde hastalık ilerleyen dönemlerde tekrarlamaktadır.

Profesör Ben -Neriah ilacın etkisine kendilerinin de şaşırttığını, bir doz sonrasında neredeyse tüm farelerde gece boyunca hastalığın tüm etkilerinin ortadan kalktığını gözlemlediklerini belirtiyor.

İlacın patent hakları Üniversitenin teknoloji transfer şirketi Yissum tarafından satın alınmış. Doktorların bundan sonraki ilk hedefi ise birinci seviye klinik deneylere başlayabilmek için FDA izni almak. Yeni biyolojik ilaç milyonlarca hasta çocuğun umudu olabilir.