Kanada McMaster Üniversitesi’nden Profesör Carlos Filipe ve doktorasını yeni tamamlamış bir öğrenci olan Vince Leung önderliğinde yapılan bir çalışmayla, 2 ila 8 °C arasında ve sadece birkaç gün güvenle saklanabilen aşıların, 40 °C sıcaklıkta haftalarca, bazılarının aylarca korunmasının yolu geliştirildi.
Çalışmanın temeli, yine zamanında bir öğrenci olan Sana Jahanshahi-Anbuhi’nin bir markette ağızda çözülebilen şekerlerin pullulan adlı şeker bazlı bir maddeyle kaplanarak korunduğunu görmesine dayanıyor. Fikrin aşılara uygulanması halinde onları da koruyup korumayacağını görmek isteyen bilim adamları çalışmalara başlamışlar.
İlk olarak çok kırılgan ve ısıya duyarlı olan uçuk (herpes) ve grip (influenza A) aşıları üzerinde denemeler yapan araştırmacılar, karşımıları bir şeker çözeltisi içinde kurutmayı başarmışlar. 40 °C’de hafatalarca beklettikleri yeni aşıları daha sonra fizyolojik serum içerisinde çözerek farelerde denemişler. Aşıların ilk günkü kadar taze ve işlevini yerine getirir olduğunu görmüşler.
Uçuk virüsü iki hafta sonra halen tazeliğini ve işlevselliğini korurken, grip virüsü ise üç ay boyunca ısıya dayanabilmiş. Bilim adamları geliştirdikleri tekniği zatüre aşısı ile henüz deneysel aşamada olan ebola aşısı üzerinde de denemişler. Yöntem her iki aşı için de başarılı sonuç vermiş.
Teknikte, aşı etrafında oluşan şeker filmi, içeriğin havayla temasını önleyerek bozulmasını engelliyor. Trehalose isimli ikinci bir şeker katmanı ise içeriği bir arada tutarak sıcakta çatlayıp bozulmasının önüne geçiyor. Küçük bir şişe içerisinde serumdan ayrıştırılarak saklanan içerik, 3-5 saniye sallamayla kullanıma hazır hale geliyor.
Salgın hastalıkların önlenmesi adına çok önemli bir buluş olan yeni tekniğin geliştirilmesi için araştırmacılar fon arayışına girmişler. Mevcut durumda aşıların taşınması için büyük paralar harcanarak “soğuk zincir” kurulduğunu belirten bilim adamları, yeni tekniğe karşı bir ilgisizlik ve atalet olabileceği endişesini taşıyorlar.
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz: