Evren ne zaman yok olacak? Bu sorunun cevabını net olarak vermek, en azından şu an için, tabi ki de mümkün değil; ancak eğer bahsettiğimiz konu evrense sanırım bunun çok yavaş bir şekilde gerçekleşeceğini söyleyebiliriz.
Evrenin nihai kaderi başlığı altında tartışılan bu konu hakkında birçok ilginç teori bulunuyor. Tüm bu teoriler olaya farklı bir açıdan yaklaşıyor olsalar da bilim insanlarının ortak görüşleri böylesi bir durumun onlarca milyar yıl alacağı şeklinde. Peki ya tahminlerimizde yanılıyorsak?
Lizbon Üniversitesi'nden bir grup araştırmacı şu anki tahminlerimizi yeterli bulmadılar. Tahminlerin yanlış olma olasılığını ele alan araştırmacılar alternatif bir hipotez ortaya atarak ilginç bir sonuca ulaştılar. Nihai kaderimiz için en kötü senaryoyu düşünen Portekizli araştırmacılar en azından 2.8 milyar yıl için güvende olduğumuzu düşünüyorlar.
Evrenin nihai kaderi başlığı altında tartışılan bu konu hakkında birçok ilginç teori bulunuyor. Tüm bu teoriler olaya farklı bir açıdan yaklaşıyor olsalar da bilim insanlarının ortak görüşleri böylesi bir durumun onlarca milyar yıl alacağı şeklinde. Peki ya tahminlerimizde yanılıyorsak?
Lizbon Üniversitesi'nden bir grup araştırmacı şu anki tahminlerimizi yeterli bulmadılar. Tahminlerin yanlış olma olasılığını ele alan araştırmacılar alternatif bir hipotez ortaya atarak ilginç bir sonuca ulaştılar. Nihai kaderimiz için en kötü senaryoyu düşünen Portekizli araştırmacılar en azından 2.8 milyar yıl için güvende olduğumuzu düşünüyorlar.
Evrenin sonuyla ilgili teoriler
Bu konuyu ilk defa duyanlar için isterseniz önce konuya biraz açıklık getirelim. Daha önce de belirttiğimiz gibi evrenin nihai kaderi hakkında birçok teori bulunuyor. Son zamanlara kadar bunların en ünlüleri Büyük Ezilme(Big Crunch) ve Büyük Donma(Big Freeze) teorileriydi. Evrenin sonunun başlangıçla simetrik olarak gerçekleşeceğini söyleyen Büyüz Ezilme teorisi, bir noktadan sonra genişlemenin duracağını ve artık evrenin büzülmeye başlayacağını anlatıyordu. Büzülmenin sonunda nihayet evren boyutsuz bir tekilliğe çökecek ve aynen Big Bang'den önceki halini alacaktı. Büyük Ezilme, kapalı evren teorisini temel alıyordu ve zamanla geçerliliğini yitirdi.
Bu alandaki bir diğer önemli teori ise Büyük Donma. Büyük Donma teorisine göre evren sonsuza kadar genişlemeye devam edecek, ancak bu genişleme uzaydaki maddelerin de zamanla dağılmasına neden olacak. Dağılan maddeler sebebiyle yıldızların oluşum hızları düşecek, bir noktadan sonra artık hiç yıldız oluşmayacak ve var olan yıldızlar da ömürlerini tüketince evrenin tek hakimleri olarak yalnızca kara delikler kalacak. Bu durum evrenin her geçen gün daha da soğuk bir hale bürünmesine neden olacak ve nihayet evren mutlak sıfır noktasına ulaşacak. Bu teori ayrıca Isının Ölümü(Heat Death) olarak da biliniyor.
Bu alandaki bir diğer önemli teori ise Büyük Donma. Büyük Donma teorisine göre evren sonsuza kadar genişlemeye devam edecek, ancak bu genişleme uzaydaki maddelerin de zamanla dağılmasına neden olacak. Dağılan maddeler sebebiyle yıldızların oluşum hızları düşecek, bir noktadan sonra artık hiç yıldız oluşmayacak ve var olan yıldızlar da ömürlerini tüketince evrenin tek hakimleri olarak yalnızca kara delikler kalacak. Bu durum evrenin her geçen gün daha da soğuk bir hale bürünmesine neden olacak ve nihayet evren mutlak sıfır noktasına ulaşacak. Bu teori ayrıca Isının Ölümü(Heat Death) olarak da biliniyor.
Yeni bir teori: Büyük Dağılma(Big Rip)
Karanlık enerjinin keşfinin ardından Büyük Donma teorisi zamanla Büyük Dağılma teorisine evrildi. İlk olarak 2003'de Dartmouth Üniversitesi araştırmacıları tarafından ortaya atılan teori o günlerden bu yana bu alandaki en dominant kuram haline geldi.
Büyük Dağılma teorisine göre evren, uzaydaki yükselen karanlık enerji miktarına bağlı olarak sürekli artan bir ivmeyle genişlemeye devam ediyor. Karanlık enerji miktarının artmasıyla beraber evrenin genişleme hızı da zamanla inanılmaz boyutlara ulaşacak ve bunun sonucu olarak evren kendi kendisini parçalayacak. Galaksiler, Güneş Sistemi, Dünya'mız ve hatta atomlar bile parçalanacaklar.
Büyük Dağılma teorisi ilk olarak 2003'de ortaya atıldığında evrenin yok olacağı tarih için 22 milyar yıl sonrası işaret ediliyordu. Ancak o yıllardan bu yana karanlık enerji hakkında birçok yeni bilgi öğrendik. Lizbon Üniversitesi araştırmacıları son bilgileri kullanarak ortaya yeni bir hipotez attılar.
Evrenin yok olabileceği en yakın ve en uzak tarihleri bulan araştırmacılar, güvende olduğumuzu söylüyorlar. arXiv.org üzerinden yayımlanan makalenin kısa açıklamasında,"Tekilliğe geri dönmeden önce geçmesi gereken zamanın en az evrenin yaşından 1.2 kat fazla olması gerektiğini gösterdik. Yani şu anki zamandan yaklaşık 2.8 milyar yıl sonrası." ifadeleri kullanılıyor. Evrenin yok olabileceği en uzak tarih içinse araştırmacılar sonsuzluk cevabına ulaşıyorlar. Büyük Dağılma'nın hiçbir zaman gerçekleşmeme ihtimalinin de bulunduğunu söyleyen araştırmacı Sean Gomez, bu durumda Isının Ölümü senaryosunun meydana geleceğini belirtiyor.
Sean Gomez'in New Scientist'e yaptığı açıklamalarda da belirttiği gibi şu an için güvendeyiz. Aslında evrenin 2.8 milyar yıl sonra yok olma ihtimalinin de pek mümkün olmadığını söylemek yanlış olmaz. Zira yalnızca Güneş'in ömrünün yaklaşık 5 milyar yıl olacağı tahmin ediliyor. Zaten araştırmacılar da 2.8 milyar yıl tahmini için,"çok çok düşük bir ihtimal" ifadelerini kullanıyorlar
Yazıyı sona erdirirken, elbette tüm bunların birer teori olduğunu ve yakın zamanda yanlışlanabileceğini not düşelim. Aslına bakarsanız bilimin güzel tarafı da işte tam olarak burada.
Portekizli araştırmacıların arXiv.org üzerinden yayımlanan makalesine ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz. 2003'de ortaya atılan Büyük Dağılma teorisi için buraya, evrenin nihai kaderi hakkında daha fazla bilgi edinmek içinse buraya tıklamanız yeterli.
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
1 Kişi Okuyor (0 Üye, 1 Misafir) 1 Masaüstü
GENEL İSTATİSTİKLER
10028 kez okundu.
22 kişi, toplam 25 yorum yazdı.
HABERİN ETİKETLERİ
evrenin nihai kaderi, büyük dağılma ve