İklim Konferansı COP26'da yoksul ülkeler de olacak

Paris İklim Antlaşması
Zenginlerin hatası yoksulları vuruyor
Daha fazla mazeret kabul edilemez!
Yorumlar

Bilindiği üzere bu yıl Kasım ayının başlarında Glasgow'da 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) yapılacak. COP26, 2015'te düzenlenen Paris İklim Antlaşması'ndan sonra, geçen altı yılın muhasebesinin yapılacağı ilk görüşme olacak.

Paris İklim Antlaşması

Paris İklim Antlaşması "iklim felaketinden" kurtulabilmemiz için yapılan bir antlaşma olarak özetlenebilir. Antlaşmanın hedefi iklim krizi riskini olabildiğince azaltmak için emisyonları mümkün olabildiğince azaltmak ve sera gazı salınımlarının dengelenmesidir. Öte yandan uzun vadede antlaşmanın diğer hedefi küresel ortalama sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerdeki 2 derece artış (hatta mümkünse 1,5 derece) ile sınırlı tutmaktır.

Zenginlerin hatası yoksulları vuruyor

Ancak şimdi de gelişmiş ülkeler emisyon salınımına sebep olan yapılarını çevre bölgelere taşıyorlar. Örneğin şu an Amazon bölgeleri emdiğinden daha fazla karbon salıyor. COP26 müzakerelerine katılacak olan 100'den fazla az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler de taleplerini dile getirdi. Bilindiği üzere birçok yoksul ülke iklim felaketi üzerinde çok az olumsuz etkiye sahip olmasına rağmen bunların kötü etkilerine fazlasıyla maruz kalıyor. Örneğin Orta Amerika bölgesindeki birçok yoksul ülke sel, sıcaklık değişimi ve kasırgalar yüzünden temel geçim kaynakları olan tarım arazilerini bıraktı. Bu anlamda yoksul ülkelerin talepleri önemli.

En Az Gelişmiş Ülkeler Grubu'na başkanlık edecek olan kişi Butan'dan Sonam P Wangdi. Onun başkanlığında hazırlanan talepler şöyle:

Emisyonları azaltmak: Bazı ilerlemelere rağmen uygulanan iklim politikalarının toplamı küresel ısınma karşısında istenilen sonucu vermiyor. Bu anlamda Çin, ABD gibi en büyük emisyon salınıma sebep olan ülkelerin acilen "sıfır" hedeflerini hızlandırması gerekiyor.
Finans: 2009'daki başarısız Kopenhag COP'sinde, daha zengin ülkeler 2020 yılına kadar yıllık toplam 100 milyar dolar vaat etti. Yoksul ülkeler bu vaade ulaşılmadığını söylüyorlar. Bu fon düşük gelirli ülkelerin iklim değişikliğine uyum sağlamaları için ve krizle mücadelelerine yardımcı olması adına kullanılacağı için elzem. Bu anlamda finans konusunun sorunsuz bir şekilde ilerlemesi gerekiyor.
Adaptasyon: Gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler, iklim finansmanının %50'sinin küresel ısınmanın etkilerine uyum sağlama konusunda en savunmasız kişilere yardımcı olmak için kullanılması çağrısında bulunuyor.
Kayıp ve hasar: Zengin ülkelerin emisyonlarını kesmedeki tarihsel başarısızlığı, en savunmasız kişilerin de kalıcı hasarlar ve kayıplar vermesine sebep oluyor. Bu anlamda gelişmiş ülkeler bu hasarlar üzerindeki sorumluluklarını kabul etmeliler.
Uygulama: Paris Antlaşması'ndan bu yana zenginler ve fakirler resmen karbon ticareti ve şeffaflık gibi konularda pazarlık ediyorlar. Az gelişmiş ülkeler bu sorunların nihai olarak çözüldüğünü görmek ve tüm ülkelerin ulusal iklim planları için beş yıllık ortak zaman dilimleri üzerinde anlaşmalarını istiyor.

Daha fazla mazeret kabul edilemez!

Bu talepleri düzenleyen ülkelerden birisi olan Somali'nin Başbakan Yardımcısı Mehdi M. Gulaid, Somali gibi ülkelerin iklim değişikliğinden ötürü orantısız biçimde acı çektiğini söylüyor. Bu yüzden de COP26'da alınan kararların hepsinin bir yerine getiriliş süresi olması gerektiğine dikkat çekiyor. Gulaid'e göre artık daha fazla mazeret kabul edilemez.

Kaynakça https://www.bbc.com/news/science-environment-57839368 https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-56829395