Yeni keşif fizik kurallarını değiştiriyor: 5. bir kuvvet olabilir

Yorumlar

Muhammed Emre Vural

Teknoloji Editörü

Yeni keşif fizik kurallarını değiştiriyor: 5. bir kuvvet olabilir — Dünya'ya yakın bir cisim olan **Asteroit Bennu**, asteroitler ve Dünya tarihi hakkındaki bilgimizi geliştirmede önemli bir rol oynadı. Şimdi ise Bennu'nun izleme verilerinin yeni bir çalışması, bunun evrendeki **olası beşinci temel kuvvete** ışık tutabileceğini gösteriyor.

Yeni keşif fizik kurallarını yeniden yazabilir

Bu varsayımsal kuvvet, standart fizik modelimizin bir parçası olarak yer çekimi, elektromanyetizma ve güçlü ve zayıf nükleer etkileşimlere katılabilir. Önerilen beşinci kuvvetin, henüz doğrudan tespit edilemeyen bir karanlık madde türü olan varsayımsal ultra hafif parçacıklar tarafından iletilmesi mümkün olabilir.

Çalışmanın arkasındaki uluslararası ekip, 2018-2021 yılları arasında Bennu'yu ziyaret eden OSIRIS-REx uzay aracından gelen verilerin yanı sıra Dünya'dan alınan ölçümlerden de yararlandı. Bu bilgi, eğer var olsalardı bu potansiyel parçacıkların ne kadar büyük olmaları gerektiğini belirlemeye yardımcı oldu.

New Mexico'daki Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'ndan astrofizikçi Yu-Dai Tsai, Bennu'yu takip ederek elde edilen verilerin yorumlanmasının, evrenin teorik temellerine dair anlayışımızı geliştirebileceğini söyledi. Bu, Standart Fizik Modeli, yer çekimi ve karanlık madde hakkındaki bilgimizde devrim yaratabilir. Bennu'nun Güneş etrafındaki yörüngesinin uzun süreli takibiyle elde edilen ayrıntılı bilgiler, şimdiye kadar ölçülemeyen varsayımsal kuvvetlerin son derece ince etkilerini ortaya çıkarabilir.

Sicim teorisinden türetilen bir kuvvetin, büyük ölçeklerde kütle çekimini değiştirebileceği ve bunun da karanlık madde için mükemmel aday olabilecek parçacıkların ortaya çıkmasıyla sonuçlanabileceği öne sürüldü. Bu parçacıklar Yukawa etkileşimine göre davranarak Newton'un yerçekimi yasalarında ufak değişiklikler ile büyük nesnelerin yörüngelerini uzun mesafelerde etkileyebilir.

Bu yeni bulgu, beşinci bir kuvvetin var olma olasılığını tamamen ortadan kaldırmıyor ancak böyle bir kuvvetin var olması durumunda, gücünün veya menzilinin belirli bir seviyenin altında olacağı öne sürülüyor. Kozmolog Sunny Vagnozzi, "Elde ettiğimiz sıkı kısıtlamalar, Yukawa tipi beşinci kuvvetler üzerindeki şimdiye kadarki en sıkı sınırlamalardan bazılarını kolayca ortaya koyuyor" dedi.