Avrupa Parlamentosu telif hakkı düzenlemesini bu kez onayladı

Eleştirilen maddeler bu kez onaylandı
Bir oylama daha yapılacak
Yorumlar

Avrupa Birliği, haziran ayında 2001 yılından bu yana internetteki en kapsamlı telif hakkı düzenlemesine yeşil ışık yakmış ve Telif Hakkı Yönetmeliği olan bilinen düzenleme, Avrupa Birliği Hukuk İşleri Komitesi tarafından onaylanmıştı. Ürün ve içerik üreticilerinin fikri mülkiyet haklarını internet dünyasında korumayı amaçlayan düzenlemede 11. ve 13. madde internetin özgür yapısını ortadan kaldıracağı için şiddetle eleştirilirken temmuz ayında Avrupa Parlamentosu'nda yapılan oylamada düzenleme geri çevrilmişti. Bugün, komitenin üzerinde bazı değişiklikler yaptığı düzenleme parlamentoda yeniden oylamaya sunulan düzenleme bu kez parlamento tarafından onaylandı.

Eleştirilen maddeler bu kez onaylandı

Düzenlemenin temmuz ayındaki halinde yükleme filtresi olarak nitelendirilen 11.madde, internet savunucularının sert eleştirilerine maruz kalmıştı. Bireylerin, başkaları tarafından üretilen ürün ve içeriklere ilişkin paylaşımlarını önemli ölçüde kısıtlasyan madde ile internetin sıkıcı bir hale geleceğini ve üretkenliği kaybedeceği belirtiliyordu. Ayrıca bu madde uyarınca sosyal medya devlerinin ve diğer internet sitelerinin birer yükleme filtresi oluşturması ve platformlarında paylaşılan içerikleri, paylaşım öncesinde, denetlemeleri gerekiyordu.

Link/yönlendirme vergisi olarak bilinen 13. madde ise internette bilgi paylaşımını çok zor bir hale getireceği nedeniyle eleştirilere konu olmuştu. Bu madde uyarınca internet sitelerinde bir kaynak paylaşılmadan önce sitenin o kaynakla, kaynağı paylaşma konusunda anlaşma yapması gerekiyordu. Bu durum karşısında özellikle küçük platformların başka kaynaklara dayanan bilgi aktarımı yapması büyük ölçüde ortadan kalkarken sosyal medya devlerinin de link vergisi için yüksek meblağlar ödemesi gerekecekti.

Haziran ayında yapılan oylamada parlamenterlerin 318'inin ret oyu verdiği tasarıya 278 parlamenter kabul oyu kullanmıştı. Bugün Fransa'nın Strazburg şehrinde gerçekleştirilen oylamada ise 30 parlamenter çekimser oy kullanırken 226 ret oyuna karşılık 438 kabul oyuyla düzenlemenin yeni hali parlamento tarafından kabul edildi. Bir önceki oylamada düzenlemeye şiddetle karşı çıkan parlamenter Julia Reda başta olmak üzere düzenlemeyi eleştirenlerin çoğu, düzenlemenin yeni halinde 11. ve 13. maddenin içerik olarak değişmiş olsa da anlamını koruduğunu düşünüyor. Oylamadan sonra Twitter üzerinden açıklama yapan Reda, parlamentonun vatandaşların ve uzmanların endişelerini görmezden geldiğini vurguladı.

Bir oylama daha yapılacak

Telif Hakkı Yönetmeliği'nin Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanması, yönetmeliğin Avrupa Birliği'ne üye ülkelerde uygulanma ihtimalini oldukça artırsa da yönetmelik hakkında kesin kararın verildiğini söylemek henüz mümkün değil. Üye ülkelerin temsilcileri ve komitelerin görüşleri de alınarak en geç 2019'un ocak ayında düzenleme ile ilgili nihai oylama yapılacak. Bu oylamada Avrupa Parlamentosu düzenlemeyi onaylarsa artık iş üye ülkelere devredilmiş olacak. Yönetmeliğin Avrupa Parlamentosu tarafından tamamen kabul edilmesinin ardından üye ülkeler düzenlemeyi kanun veya yönetmelik olarak ülkelerinde uygulayacak.

Yönetmelikte geçen ifadelerin açık olmadığı; aksine son derece belirsiz ve farklı yorumlanmaya müsait olduğu eleştirmenler tarafından sıkça dile getirilmişti. Bu durum karşısında AB'ye üye ülkelerin yönetmeliği farklı şekilde yorumlaması ve ülkelerinde farklı şekillerde uygulaması da söz konusu olabilecek. Yine de internet şirketlerinin ve web sitelerinin Avrupa'daki faaliyetlerini önemli ölçüde değişime zorlayacak olan yönetmeliği interneti, küresel anlamda değiştirebileceği belirtiliyor.