Güneş'ten 660 milyon kat daha kütleli: "Canavar" kara delik

Kara delikler belki de evrenin en gizemli ve en çok merak uyandıran cisimlerinden birisi. Herhangi bir ışık yaymadığı gibi ışık da dahil olmak üzere etrafındaki her şeyi içerisine çeken kara delikler evrenin farklı yerlerinde bulunabiliyorlar; ancak bu kara deliklerin öyle bir türü var ki onları hayal etmek bile imkansız.

Bu kara delikler süper-kütleli veya dev kara delikler (supermassive black holes) olarak biliniyor. Genellikle galaksilerin merkezinde konumlanan dev kara deliklerin kütleleri de milyonlarca hatta bazen milyarlarca Güneş kütlesine ulaşabiliyor. Yani olay ufku, tekillik gibi nedenlerle hali hazırda zaten evrenin en ilginç cisimleri olan bu kara delikler ulaştıkları inanılmaz kütleleler de adeta insan hayal gücünün sınırlarını zorluyorlar.

Uluslararası bilim insanlarından oluşan bir grup araştırmacı da işte bu süper kütleli kara deliklerden birisinin kütlesini ölçmeyi başardılar. Dünya'dan 73 milyon ışık yılı uzaklıktaki NGC 1332 isimli bir galaksinin merkezinde bulunan bu dev kara delik Güneş'ten tam 660 milyon kat daha fazla kütleye sahip.


Saatte 1.8 milyon kilometre hızla hareket eden gaz bulutu

Araştırmacılar bu tür kara delikler için yapılmış en net kütle tahmini için Şili'deki Atacama Large Millimeter Array (ALMA) radyo teleskobunu kullanmışlar. Uzun analizler sonucu kara deliğin kütlesini ölçmeyi başaran astronomlar kara deliğin etrafındaki gaz bulutunun da saatte yaklaşık 1.8 milyon kilometre (saniyede 492 km) hızla döndüğünü belirtiyorlar. Gaz bulutunun hızı ve diğer detayları kara deliğin kütlesi hakkında da çok önemli bilgiler veriyor.

Kara deliklerin kütlelerini doğru bir şekilde hesaplamanın en gelişmiş teleskoplarla bile inanılmaz güç bir iş olduğunu belirten araştırmacı Aaron Barth da,"Direkt olarak soğuk gaz kütlesinin kara deliğin çekimine tepki gösterdiği noktaları inceliyoruz." ifadelerini kullandı

Bu arada bu soğuk, yoğun moleküler gaz bulutlarının herhangi bir ışık yaymadığını ancak ALMA'nın tespit edebileceği dalga boylarında parıltılar gönderdiğini hatırlatalım.

Galaksilerin oluşumu hakkında bilgi verecek

Galaksilerin merkezinde yer alan dev kara deliklerin incelenmesi yine evrenin bir başka gizem noktası olan galaksiler ve galaksilerin oluşumları hakkında da önemli bilgiler verecek. Şu an için süper kütleli kara delikleri tespit etmek ve ölçüm yapmak epey bir zor olsa da teknolojinin gelişmesi ve yeni teleskoplarla birlikte gelecekte çok ilginç keşiflerin olacağı düşünülüyor. Hatta çok çok yakında, önümüzdeki birkaç yıl içerisinde bir kara deliğin ilk gerçek fotoğrafını çekme ihtimalimiz dahi bulunuyor. Bakalım astronominin bu gizemli dünyası gelecekte bizleri nasıl şaşırtacak. 

The Astrophysical Journal Letters'da yayımlanan makaleye buradan ulaşabilirsiniz. 

Yorum Yaz Paylaş Tweetle