İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
İstatistiklere bakacak olursak kansere karşı henüz bir zafer elde edemedik. Amerika'daki bir insanın, hayatı boyunca kansere yakalanma riski erkeklerde %42, kadınlarda ise %38. İngiltere'de ise 2015'te kayıtlara geçen kanserli hasta sayısı 2,5 milyona ulaşmıştı. Yani hasta sayısı her yıl %3 civarında artıyor. Sayılar kanserin gittikçe yaygınlaştığına işaret ediyor. Peki neden birçok insan hayatının bir döneminde kansere yakalanıyor?
Aslında kanser, evrim sürecinin kötü bir yan ürünüdür. İnsan gibi büyük ve karmaşık yapıya sahip hayvanlar, kansere yatkındırlar. Kanserin nasıl geliştiğini anlamak için hücre bölünmesinin işleyişine bakmak gerekir. Vücudumuzdaki hücre bölünmesinin kontrol altında gerçekleşmesi önemlidir. Mesela ellerimiz büyümeye başladığında, bazı hücreler "intihar ederek" parmaklarımız arasındaki boşlukların oluşmasına neden olur. Fakat kanserli hücreler, diğer hücreler gibi bölünmez. Cambrigde Üniversitesi'nden Timothy Weil, "Bu hücreler sanki farklı bir organizma gibi. Ne kadar hızlı bölünürse, diğer hücrelerden daha fazla besin alabilecek ve büyüyebilecektir. Yetişkin hücreler kontrollü bölünürler. Ama kanser demek kontrolün gitmesi demektir." şeklinde konuştu.
Kanserin engellenemeyen büyüyüşü, P53 gibi hücre büyümesini önleyen genlerin, kanserli hücrelerde mutasyona uğraması nedeniyle olur. Sahip olduğumuz önleyici sistemler, mutasyona uğramış hücreler zararlı hale gelmeden devreye girerek, onları ortadan kaldırmaya çalışır. Fakat insan vücudu kusursuz çalışmaz. Bu yüzden mutasyona uğrayıp bozulan hücreler "gözden kaçabilir". Bunlar zamanla bölünüp çoğalır ve sayıları milyarları bularak bir tümör haline gelir.
Tümör bir defa oluştuktan sonra, kanserli hücrelerin her biri yok edilinceye dek o kişide kanser var demektir. Çünkü birkaç tanesi bile hayatta kalsa, hızla çoğalıp yeniden tümör oluşturabilir. Kanser hücreleri birbirinden farklıdır. Bölündüklerinde mutasyona uğrayıp değişirler. Yani kanser tümöründeki hücrelerin genetiği, birbirlerinden farklıdır. Tıpkı canlı türlerinin zamanla genetik çeşitlilik göstermesi gibi.
Canlıların evriminde doğal seçilim oldukça temel bir mekanizmadır. İçinde bulunduğu koşullara en iyi uyum sağlayan canlıların hayatta kalma ve üreme başarısının artacağından söz eder. Kanser de aynen böyledir. Bu yüzden tümördeki hücreler daha da kanserli olacak şekilde evrimleşir. Tümör hücrelerinin sürekli değişime uğraması, kanserin tedavisini de güçleştirir. Tümörü hedef alan ilaçlar, başta iyileşme sağlasa da sonrasında kanser hücrelerinden birkaçı tedaviye direnç geliştirebilir.
Amerikan Kanser Vakfı'ndan Otis Brawley, 1900'de kanserden ölenlerin oranı 100 binde 65'ken, 1990'da 100 binde 210'a çıktığını söylüyor. Fakat son yıllarda alınan bazı tedbirler sayesinde ölüm oranlarında %25'lik bir azalma görülmüş. ABD'de kanserden ölümlerin 3'te 1'i sigarayla ilişkili. O halde sigara, önlenebilir ölüm sebeplerinin başını çekiyor.
Glasgow Üniversitesi'nden Andrew Biankin, "Uzun yaşarsanız kanser olursunuz." diyor. Çünkü hücrelerimiz DNA'larının bütünlüğünü bu kadar uzun süre koruyacak düzeyde evrilmedi. Buraya tıklayarak konuyla ilgili aydınlatıcı bir yazı okuyabilirsiniz.
Bu haberi, mobil uygulamamızı kullanarak indirip,istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz:
1 Kişi Okuyor (0 Üye, 1 Misafir) 1 Masaüstü
GENEL İSTATİSTİKLER
7645 kez okundu.
27 kişi, toplam 28 yorum yazdı.
HABERİN ETİKETLERİ
Cambridge Üniversitesi, genetik ve