Araştırma, Romalıların beton oluştururken tıpkı günümüz Portland çimentosuna benzer biçimde yarı akışkan bir harç ile iri taş ya da tuğla parçalarından oluşan agregayı birleştirdiklerini ortaya koyuyor. Modern çimento yüksek ısıda işlenen kireçtaşı ve kil karışımından elde edilirken antik betonda kullanılan agrega yumruk büyüklüğünde taş veya tuğla parçalarından oluşuyordu.
Antik betonun sırrı çözüldü
Masic’in ekibi, 2019’dan bu yana Raman spektroskopisi ve çok dedektörlü EDS gibi ileri yöntemlerle antik betonun kimyasal yapısını inceliyor. 2023’te Privernum’dan alınan örneklerde görülen beyaz mineral parçalarının aslında sönmemiş kireçten oluştuğu ve üretim sırasında özellikle yüksek sıcaklıkta karıştırılarak betona dahil edildiği anlaşılmıştı. Araştırmaya göre kalsiyum açısından zengin bu kireç taneleri, çatlak oluştuğunda suyla temas ederek çözünüyor ve yeniden kristalleşip çatlakları dolduran kalsiyum karbonat oluşturuyor. Böylece beton zaman içinde kendi kendini güçlendirebiliyor.
Betonda kullanılan volkanik külün ponza içerdiği de tespit edildi. Bu ponza parçacıkları zaman içinde çevresindeki çözeltiyle etkileşerek yeni mineral birikintileri oluşturuyor ve yapının dayanımını daha da artırıyor.
Bulgular modern beton araştırmaları için de büyük önem taşıyor. Masic, Roma betonunun “dayanıklı, kendini yenileyen ve dinamik” yapısından ilham alarak daha sürdürülebilir, kendi kendini onarabilen modern betonlar geliştirmeyi amaçlayan bir şirket kurmuş durumda Öte yandan Masic, Vitruvius’un anlatılarının yanlış olmadığını, esasında sıcak karışı tarifini yaptığını ancak metnin bugüne dek yanlış yorumlanmış olabileceğini düşünüyor.
Kaynakça https://arstechnica.com/science/2025/12/study-confirms-romans-used-hot-mixing-to-make-concrete/ https://www.nature.com/articles/s41467-025-66634-7 Bu haberi ve diğer DH içeriklerini, gelişmiş mobil uygulamamızı kullanarak görüntüleyin: