F-35 savaş uçakları yakında pilotsuz uçabilecek

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

F-35 savaş uçakları yakında pilotsuz uçabilecek — **Lockheed Martin**, beşinci nesil savaş uçağı **F-35**’i geleceğin savaş sahalarına hazırlamak için kolları sıvadı. Şirketin CEO’su **Jim Taiclet**, yaptığı açıklamada, önümüzdeki iki ila üç yıl içinde F-35’in kabiliyetlerinde anlamlı bir artış sunacak yeni geliştirmelerin yolda olduğunu duyurdu. Bu geliştirmeler arasında gelişmiş görünmezlik yetenekleri, elektronik harp sistemleri, yeni silahlar ve en dikkat çekeni: “pilot-opsiyonlu” bir uçuş sistemi yer alıyor. Bu geliştirmelerle F-35’in “**beşinci nesil+**” statüye erişeceği belirtiliyor.

F-35’te gelişim eğrisi sürdürülecek

ABD Hava Kuvvetleri’nin altıncı nesil savaş uçağı programı NGAD (Next Generation Air Dominance) için Boeing ile anlaşmasının ardından Lockheed Martin rotasını F-35’e çevirdi. Firma, NGAD için geliştirdiği ileri teknolojileri çöpe atmak yerine, bunları F-35’e entegre ederek projeyi daha cazip hale getirme stratejisi benimsedi. Boeing, altıncı nesil F-47’yi geliştiriyor.

Şirket, NGAD için geliştirdiği birçok ileri teknolojiyi şimdi F-35’e entegre etmeye hazırlanıyor. Taiclet, “Diğer altıncı nesil yetenekler söz konusu olduğunda, iki ila üç yıl içinde bu teknolojilerden bazılarını taşıyarak F-35 için anlamlı bir yetenek artışı sağlayabileceğimizi düşünüyoruz” dedi.

Bu kapsamda F-35’e yeni radar sistemleri, gelişmiş elektronik harp teknolojileri, geliştirilmiş kızılötesi ve radar emici kaplamalar, uçak gövdesinde özellikle motor hava giriş ve çıkışlarında yapılacak şekilsel değişikliklerle F-35’in görünmezlik kabiliyeti artırılacak. Bu değişiklikler, uçağın sadece daha gizli olmasını değil, aynı zamanda daha düşük radar iziyle daha yüksek hayatta kalma şansı elde etmesini sağlayacak. Yeni F-35 varyantında, altıncı nesil savaş uçakları için tasarlanmış bazı gelişmiş silah sistemleri de yer alacak.

Pilotsuz mimari geliyor

Yeni planlar, uçağın pilotlu veya pilotsuz görev yapabileceği hibrit mimariyi öne çıkarıyor. Bu da F-35’i hem insanlı hem de insansız savaş görevlerine uygun hale getirerek esnekliğini artırıyor.

Taiclet’in ifadesiyle, bu yeni sürüm adeta “süper şarjlı” bir F-35 olacak. Lockheed Martin, bu yükseltilmiş modelin altıncı nesil bir savaş uçağının yaklaşık yüzde 80’lik kabiliyetini, çok daha düşük maliyetlerle, neredeyse yarı fiyatına sağlayabileceğini iddia ediyor.

Şirket, F-35’in yalnızca bir savaş uçağı değil, aynı zamanda bir kuvvet çarpanı olduğunu vurguluyor. Uçağın gelişmiş veri toplama ve paylaşma sistemleri sayesinde hava, kara, deniz, uzay ve siber operasyonları bir arada koordine edebildiği, bu sayede ortak güçler arasında sinerji sağladığı belirtiliyor.

TR3 ve Block 4 güncellemeler üretim bandında

Lockheed Martin’in halihazırda yürüttüğü “Technology Refresh 3” (TR3) güncellemeleri de F-35’in yeni çağa hazırlanmasının bir parçası. Bu paket; daha güçlü bir işlemci, artırılmış hafıza ve gelişmiş bir kokpit ekranı içeriyor. Ayrıca uçaklar, altı antenle çevrelenmiş yeni bir sensör sistemi (Distributed Aperture System) ile donatılıyor. Bu sistem, F-35’in çevresel algılama kabiliyetini önemli ölçüde artırıyor ve daha büyük bir yükseltme paketi olan Block 4 için temel oluşturuyor.

Yeni donanım ve yazılım güncellemeleri, üretim kalitesini korumak amacıyla kademeli olarak hayata geçirilecek. Yine de Lockheed Martin CEO’su, bu dönüşümün bir gecede gerçekleşmeyeceğinin altını çiziyor. Dolayısıyla şimdilik kağıt üstünde olan bu ifadeleri en azından birkaç yıl göremeyeceğiz.

Tüm bunların geçtiğimiz haftalarda ABD Başkanı Donald Trump’ın F-55 ve F-22 Super açıklamalarından sonra gelmesi de dikkat çekici. Trump, F-55 olarak adlandırdığı uçaktan F-35’in büyük bir yükseltmesi olarak bahsetmişti.

Kaynakça https://www.defenseone.com/business/2025/05/lockheed-pitches-pilot-optional-f-35/405653/ https://interestingengineering.com/military/f-35s-could-not-need-pilots https://www.defensenews.com/air/2025/05/29/lockheed-eyes-better-stealth-unmanned-option-for-f-35/