
Yeni bir araştırma, yüksek hızlı vantilatör kullanımının nemli sıcaklarda iç vücut sıcaklığını biraz düşürdüğünü ve konforu artırdığını ortaya koydu. Ancak, bu kullanım vücutta oluşan ısı birikimini tamamen engelleyemiyor. Üstelik, vantilatör kullanımının, kalp yorgunluğunu artırdığı daha önce gösterilmiş olan aşırı sıcak ve kuru koşullarda faydadan çok zararı olduğu ortaya kondu.
Avustralya’daki Sydney Üniversitesi, Monash Üniversitesi ve Adelaide Üniversitesi ile Kanada’daki Montreal Kalp Enstitüsü’nden araştırmacılar, 60 yaş ve üzeri 58 yaşlı yetişkinin (ortalama yaş 68) katıldığı bir çalışmada, farklı sıcaklık koşullarında elektrikli vantilatör kullanımının etkilerini inceledi.
Bu rastgele çapraz kontrollü çalışmada, 27 katılımcının daha önce koroner arter hastalığı öyküsü vardı, 31 katılımcının ise yoktu. Tüm katılımcılar en az 72 saat aralıklarla dört farklı üçer saatlik sıcaklığa maruz bırakıldı. Bunlar: yalnızca vantilatör (yaklaşık 4 m/s hava akışı), sadece cilt ıslatma, cilt ıslatma ve vantilatör birlikte ve hiçbir müdahalenin yapılmadığı kontrol koşulu.
Deri ıslatma uygulamasında, vücut terlemesini taklit etmek amacıyla cilt yüzeyine sıcak su püskürtüldü. Kullanılan vantilatör ise ev tipi yüksek hızlı bir modeldi ve 1 metre uzağa yerleştirildi. Katılımcılar, iç mekan sıcak hava dalgasını temsil eden %60 bağıl nem oranına sahip 38 °C sıcaklığa maruz bırakıldı.
Araştırma sonucunda yalnızca vantilatör kullanımının, katılımcıların iç vücut sıcaklığını ortalama 0.1 °C kadar düşürdüğü gözlemlendi. Bu da vantilatörün bir miktar fayda sağladığını gösteriyor. Ayrıca terlemede de artış görüldü ve insanlar kendilerini daha serin ve rahat hissettiklerini bildirdi.
İlginç şekilde, vantilatör ile birlikte cilt ıslatma kullanıldığında vücut sıcaklığında bir değişim olmadı. Ancak bu kombinasyon, katılımcıların kendilerini en fazla rahat hissettikleri durumdu. Araştırmacılar, cildin ıslatılmasının vücudun doğal terleme tepkisini baskılayarak ısının dışarı atılmasını engellediğini belirtiyor.
Sadece deri ıslatma ise çekirdek vücudun sıcaklığında herhangi bir değişiklik yaratmadı, ancak kişiler yine de kontrol grubuna göre biraz daha rahat hissettiklerini ifade etti.
Aşırı ve sıcak ve kuru havalarda vücut sıcaklığını arttırıyor
Ancak sıcaklık ve nem oranı değiştiğinde sonuçlar tersine döndü. Kalp hastalığı olan bireylerde risk daha yüksek olduğu için, 45 °C sıcaklık ve %15 nem gibi sıcak ve kuru koşullarda yalnızca sağlıklı 31 kişi vantilatör testine dahil edildi. Diğer 27 kişi ise sadece deri ıslatma içeren testlere alındı.
Bu koşullarda, yalnızca vantilatör kullanımı iç vücut sıcaklığını 0.3 °C artırdı. Yani vantilatör, vücuda dışarıdan sıcak hava üfleyerek vücut sıcaklığının artmasına neden oldu. Deri ıslatma uygulamaları ise bu ortamda anlamlı bir soğutma etkisi yaratmadı. Ayrıca, bu testte vantilatör kullananlar kendilerini daha sıcak hissettiklerini belirtti. Bu da, iç sıcaklık arttıkça konfor düzeylerinin de olumsuz etkilendiğini gösteriyor.
Genel olarak bu çalışma, yalnızca sıcaklık derecesinin değil, havadaki nem oranının da vantilatörlerin soğutma etkisini belirlemede önemli bir faktör olduğunu ortaya koyuyor.
Sıcaklık artışı ile kalp-damar hastalıkları arasındaki ilişki çok iyi belgelenmiş durumda. Araştırmalar, sıcak hava dalgaları sırasında kalp kaynaklı ölüm riskinin üç katına çıktığını gösteriyor.
Sydney Üniversitesi ve Montreal Kalp Enstitüsü’nün önceki çalışmaları, kuru ve sıcak havalarda vantilatörün ısıtıcı etkisini azaltmak için cildin ıslatılmasının etkili olduğunu göstermişti. Ancak bu son çalışmada, iç vücut sıcaklığındaki düşüş istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Yani bu tür önlemlerin hissedilen konfor açısından yarar sağlasa da, sağlık açısından ciddi bir katkısı olmayabilir.
Sonuç olarak çalışma, sıcak hava dalgalarında sadece vantilatör kullanımının sağlık risklerini azaltmada yeterli olmadığını ortaya koyuyor. Klimaya erişimi olmayanlar için, toplu serinleme alanları gibi farklı çözümler ve daha detaylı sıcaklık uyarı sistemlerinin özellikle yaşlı bireyleri korumada daha etkili olabileceği belirtiliyor.
Kaynakça https://newatlas.com/aging/fans-temperature-heatwave/ https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2836908 Bu haberi ve diğer DH içeriklerini, gelişmiş mobil uygulamamızı kullanarak görüntüleyin:


8 Kişi Okuyor (1 Üye, 7 Misafir) 3 Masaüstü 5 Mobil
2592 kez okundu.
16 kişi, toplam 17 yorum yazdı.
HABERİN ETİKETLERİ
vantilatör, Teknoloji Haberleri ve Popüler Bilim