İsviçre'de, çeliği geri dönüştüren dünyanın ilk güneş fırını hizmete girdi

İsviçre şirket Panatere, dünyanın ilk iki güneş enerjili çelik geri dönüştürme fırınını hizmete aldı. Bu sayede hurda çelik, karbon emisyonu yaymadan eritilerek geri dönüştürülecek.

Sistem nasıl çalışıyor?

Enerji

Deniz Çakmak

Haber Editörü

Bildirimi Aç Bildirim Açık

Çeliği geri dönüştüren dünyanın ilk güneş fırını hizmete girdi — İsviçre şirket Panatere, dünyanın ilk iki **güneş enerjili çelik eritme ve geri dönüştürme fırınını** 3 Ekim’de saatçilik endüstrisinin tarihi merkezi olan La Chaux-de-Fonds’da hizmete soktu.

Pilot ölçekteki bu sistemler, bölgedeki saat üreticileri ile tıbbi cihaz üreticilerinin ortaya çıkardığı paslanmaz çelik atıklarını yeniden değerlendirmek üzere tasarlandı. Her iki sektör de yüksek hassasiyet gerektiren mühendislik uygulamaları ve yoğun çelik kullanımıyla biliniyor.

Sistem nasıl çalışıyor?

Bu yenilikçi yöntem, hiçbir fosil yakıt kullanmadan, yalnızca güneş ışınlarından elde edilen enerjiyle 1.450°C’ye kadar sıcaklıklara ulaşıp paslanmaz çeliği eritebiliyor. Büyük ölçekli prototipte, 40 adet hareketli aynadan oluşan 138 m²’lik bir heliostat, güneşi takip ederek ışığı 10 metre çapında içbükey bir yoğunlaştırıcıya yönlendiriyor. Daha küçük olan sistemde ise 30 m²’lik heliostat ile yaklaşık 460 aynadan oluşan 12 m²’lik kompakt bir yoğunlaştırıcı bulunuyor.

Panatere'de inovasyon ve endüstriyelleşme proje yöneticisi Loïc Bonsack, önümüzdeki dönemde daha küçük ama daha verimli olan ikinci tasarıma yoğunlaşacaklarını belirterek, sistemin güneş ışığını 5.500 kat yoğunlaştırarak, sıcaklığı 2.000°C’ye ulaştıracağını söyledi.

Şirket, önümüzdeki birkaç yıl boyunca bölgedeki firmalarla iş birliği yaparak teknolojiyi test etmeye ve geliştirmeye devam edecek. 2028 yılına kadar mevcut tesiste veya İsviçre'deki Wallis dağlarında tam ölçekli bir fabrika açmayı planlıyor.

Tesis faaliyete geçtiğinde yılda 1.000 ton geri dönüştürülmüş çeliği sadece güneş enerjisiyle üretmek mümkün olacak. Böylece karbon emisyonları önemli ölçüde azaltılarak döngüsel ekonomi yolunda önemli bir adım atılacak.

Geleneksel yöntemlerle 1 kg çelik geri dönüşümü yaklaşık 6,8 kg CO₂ salımına yol açıyor. Panatere ise yeni teknolojisiyle bu miktarı sadece 41 grama indirebileceğini ve karbon ayak izini 165 kat azaltabileceğini hesaplıyor.

Kaynakça https://interestingengineering.com/energy/switzerland-solar-furnaces-recycle-luxury-steel https://techxplore.com/news/2025-10-swiss-solar-furnaces-recycling-watchmakers.html