Güneş’in kutupları ilk kez görüntülendi: İşte tarihi kareler
Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) Solar Orbiter uzay aracı Güneş'in güney ve kuzey kutbunun ilk net görüntülerini yakaladı. Yeni görseller Güneş’in doğasını anlamak için oldukça önemli.
Tam Boyutta GörAvrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) öncülüğünde geliştirilen Solar Orbiter uzay aracı, insanlık tarihinde bir ilke imza atarak Güneş’in güney ve kuzey kutbunun şimdiye kadarki en net görüntülerini elde etti. Güneş’in kutup bölgeleri, Dünya'nın yörünge düzlemi nedeniyle uzun süredir gözlemin dışında kalıyordu. Ancak Solar Orbiter, bu sınırı aşarak Güneş'in manyetik sırlarını keşfetme yolunda çığır açtı.
Güneş’i ilk kez bu açıdan görüyoruz
Solar Orbiter, 18 Şubat'taki Venüs yakın geçişini bir sıçrama tahtası gibi kullanarak Güneş’in ekvator düzleminin dışına çıkmayı başardı. Yaklaşık bir ay sonra, 17 derece eğimli bir açıdan Güneş’in güney kutbuna bakarak benzersiz veriler topladı. ESA’nın 12 Haziran’da yayımladığı görüntülerde, güney kutbunda hem kuzey hem de güney manyetik kutupların aynı anda bulunduğu gözlemlendi. Bu, Güneş’in yaklaşık 11 yılda bir yaşadığı manyetik kutup değişiminin tam ortasına denk gelen olağanüstü bir durumu gözler önüne seriyor. Bilim insanları, bu tür bir geçiş döneminin kutup bölgelerinde nasıl geliştiğini ilk kez bu kadar net biçimde izleme şansı buldu.
Tam Boyutta GörSolar Orbiter'ın yöneticilerinden Sami Solanki yaptığı açıklamada, “Bu ilk gözlemlerden tam olarak ne bekleyeceğimizi bilmiyorduk - Güneş'in kutupları tam anlamıyla bilinmeyen bir bölge” dedi.
Manyetik kaos
Tam Boyutta GörAraştırma ekibi, 16-17 Mart tarihlerinde üç farklı cihazla Güneş’in görüntülerini kaydetti. Polarimetrik ve Helioseismik Görüntüleyici (PHI) Güneş’i görünür ışıkla gözlemlerken, Aşırı Morötesi Görüntüleyici (EUI) morötesi dalga boylarını taradı. SPICE adlı spektrometre ise Güneş atmosferinden yayılan iyonize gazları analiz etti.Tam Boyutta GörBu kombinasyon sayesinde, güney kutbunda manyetik alanın olağanüstü bir karmaşa içinde olduğu gözlemlendi. Güneş maksimumuna yaklaşırken kutupların manyetik kutupları yer değiştiriyor. Şu anda, kuzey ve güney kutuplarına ait manyetik yapılar güney kutbunda iç içe geçmiş durumda. Bu geçiş süreci, Güneş’in gelecekteki manyetik yapısını belirleyecek.
Tam Boyutta GörSPICE cihazı sayesinde bilim insanları, Güneş yüzeyindeki plazma hareketlerini Doppler etkisiyle ölçerek hız haritaları oluşturdu. Bu veriler, Güneş rüzgarlarının neden kutup bölgelerinde ekvatora kıyasla daha hızlı estiğini anlamaya yardımcı olacak. Bu tür bilgiler, Dünya’da zaman zaman yaşanan manyetik fırtınaların nedenlerini ve etkilerini çözmede büyük rol oynayacak.
Solar Orbiter, Güneş gözlemlerinde yeni bir dönemi başlatmış olsa da bu yalnızca başlangıç. 24 Aralık 2026’da planlanan bir sonraki Venüs geçişi, uzay aracının yörüngesini 23 dereceye kadar eğerek kutup bölgelerine daha dik açıdan bakmasını sağlayacak.
20 sene önce yerli ve milli tüfek bile üretemeyen ülkeden bugün dünyanın konuştuğu savunma sanayi projelerini gerçekleştiren ülkeye. Hamdolsun.