Anlık Bildirim

IBM, kuantum bilgisayarlarda yeni bir çağın kapısını aralıyor: Starling ve ötesi

IBM dünyanın ilk büyük ölçekli, hata toleranslı kuantum bilgisayarını inşa etme planını açıkladı. Quantum Starling adlı kuantum bilgisayar, mevcut sistemleri binlerce kat aşacak.

IBM, kuantum bilgisayarlarda yeni bir çağ başlatıyor: Starling Tam Boyutta Gör
IBM, kuantum bilişimde çığır açacak bir projeye resmen start verdi. Şirket, 2029 yılına kadar dünyanın ilk büyük ölçekli ve hataya dayanıklı kuantum bilgisayarını geliştirmeyi planladığını duyurdu. “Quantum Starling” adı verilen bu yeni sistem, halihazırdaki modern kuantum bilgisayarlardan 20 bin kat daha fazla işlem gücü sunmayı hedefliyor.

IBM Quantum Starling

IBM’in açıklamasına göre Quantum Starling, 200mantıksal kübit” (logical qubit) içerecek ve 100 milyon kuantum işlemini gerçekleştirebilecek kapasiteye sahip olacak. Bu, yalnızca teorik bir sıçrama değil; pratikte hataya dayanıklı kuantum hesaplama için çok önemli bir eşik.

Mantıksal kübitler, birden fazla fiziksel kübitin bir araya gelerek hata düzeltme yapabildiği, kuantum bilgi işlemede kararlılığı sağlayan yapı taşları olarak tanımlanıyor. Her bir mantıksal kübit, hata düzeltme algoritmaları sayesinde bir kübitlik bilgi taşısa da, ardındaki fiziksel altyapı oldukça karmaşık.

Yeni qLDPC yöntemi

Kuantum dünyasında en büyük zorluklardan biri, hataların sürekli olarak hesaplamaları bozması. Geleneksel hata düzeltme yöntemleri küçük ölçekli cihazlar için yeterli olsa da, büyük sistemlerde yüzbinlerce fiziksel kübit gerekmesi, bugünkü teknolojilerle uygulanabilir olmaktan uzak.

IBM, bu soruna çözüm olarak kuantum düşük yoğunluklu parite kontrol kodu (qLDPC) üzerinde çalışıyor. Şirketin iddiasına göre qLDPC, hata düzeltme için gerekli fiziksel kübit sayısını yüzde 90 oranında azaltabiliyor. Bu, pratikte daha az kaynakla daha verimli kuantum sistemleri anlamına geliyor. Bu kodu kullanan ilk işlemci ise bu yıl çıkacak Loon olacak.

IBM, kuantum bilgisayarlarda yeni bir çağ başlatıyor: Starling Tam Boyutta Gör
Solda, mevcut nesil Heron işlemcideki bağlantı düzeni. Sağda, Loon'da bulunacak olan karmaşık bağlantı ağı.

İki versiyonu bulunan bu kod sisteminde, 144 fiziksel kübit ile 12 mantıksal kübit üretilebiliyor. Daha dayanıklı olan versiyon ise 288 fiziksel kübit kullanarak aynı sayıda mantıksal kübit sağlarken kod mesafesini 18'e çıkarıyor. Bu sistem, IBM’in 2026 yılında tanıtacağı Kookaburra adlı işlemciye entegre edilecek.

IBM, kuantum bilgisayarlarda yeni bir çağ başlatıyor: Starling Tam Boyutta Gör
IBM yalnızca qLDPC ile yetinmiyor. Aynı zamanda fiziksel kübitlerden gelen bilgileri daha verimli şekilde çözümleyebilecek klasik bilgi işlem tabanlı yöntemler geliştiriyor. Bu da, ileride gerçek zamanlı hata düzeltme sistemlerinin önünü açabilir. IBM, yürüttüğü bu iki araştırma hattına dair teknik yayınları da bilim dünyasıyla paylaşmış durumda.

2026’da modüler işlemci, 2027’de kuantum ağ

IBM, kuantum bilgisayarlarda yeni bir çağ başlatıyor: Starling Tam Boyutta Gör
IBM’in 2026 yılında tanıtacağı Kookaburra adlı işlemcinin ardından, Cockatoo adlı yeni işlemci, kuantum belleği ve özel kuantum durumları oluşturma yeteneği kazanacak. Aynı çip üzerinde birden fazla hesaplama biriminin (hataya dayanıklı kübit kümeleri) entegre edilmesini sağlayacak bu işlemci, Starling’in ilk test sürümünün de temelini oluşturacak.
IBM, kuantum bilgisayarlarda yeni bir çağ başlatıyor: Starling Tam Boyutta Gör
Öte yandan, IBM'in kullanıcı odaklı yol haritasında yer alan Nighthawk işlemcileri, 2025’ten itibaren kademeli olarak piyasaya sunulacak. Her biri 120 fiziksel kübit barındıracak bu işlemciler, yıllar içinde birleştirilerek daha güçlü yapılar oluşturacak. 2026’da üç işlemci birleştirilerek 360 fiziksel kübitlik bir yapı, 2027’de ise dokuz işlemciden oluşan 1.000 kübitlik bir sistem hayata geçirilecek. Burada kuantum ağlarına geçiş yapılmış olunacak.

2029’daki Starling, IBM’in yol haritasında dev bir adımı temsil ediyor olsa da nihai hedef değil. 200 mantıksal kübitlik Starling, bazı karmaşık problemleri çözebilecek olsa da, örneğin kriptografi gibi ileri seviye görevler için yetersiz kalacak. IBM, bu tür görevler için 2.000 mantıksal kübit barındıracak Blue Jay adlı sistemin 2033 yılında hazır olmasını planlıyor.

Kaynakça https://www.techspot.com/news/108258-ibm-unveils-ambitious-plan-fault-tolerant-quantum-computer.html https://newsroom.ibm.com/2025-06-10-IBM-Sets-the-Course-to-Build-Worlds-First-Large-Scale,-Fault-Tolerant-Quantum-Computer-at-New-IBM-Quantum-Data-Center Bu haberi ve diğer DH içeriklerini, gelişmiş mobil uygulamamızı kullanarak görüntüleyin: DH App Gallery Uygulamasını İndir DH Android Uygulamasını İndir DH iOS Uygulamasını İndir
Sorgu:

Editörün Seçtiği Sıcak Fırsatlar

Sıcak Fırsatlar Forumunda Tıklananlar

Tavsiyelerimiz

Yeni Haber
şimdi
Geri Bildirim