Tayvan, Çinli Huawei ve SMIC’i ihracat kara listesine aldı

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Tayvan, Çinli Huawei ve SMIC’i ihracat kara listesine aldı — Çin'in yapay zeka çiplerinde öne çıkan iki devi **Huawei** ve **SMIC**, **Tayvan**’dan gelen yeni bir kısıtlama kararıyla karşı karşıya. Tayvan Ekonomi Bakanlığı’na bağlı Uluslararası Ticaret İdaresi, Huawei, Semiconductor Manufacturing International Corp. (SMIC) ve bu şirketlerin bazı iştiraklerini stratejik yüksek teknoloji ürünleri **kara listesine** **ekledi**. Karar, Tayvan’ın resmi internet sitesinde yayımlanan güncellemede yer aldı ancak kamuoyuna doğrudan duyurulmadı.

Tayvan’dan Çin’e sert darbe

Tayvan yasalarına göre, bu listede yer alan şirketlere yapılacak ihracatlar öncesinde hükümetten özel izin alınması gerekiyor. Bu da fiilen Huawei ve SMIC’in Tayvan kaynaklı kritik teknoloji, malzeme ve ekipmanlara erişiminin engellenmesi anlamına geliyor. Özellikle yarı iletken üretimi için gerekli olan fabrika inşa teknolojileri ve ileri düzey malzemeler, artık Çinli devlerin erişimi dışında kalacak.

Yeni kısıtlamaların, özellikle Çin’in ABD yaptırımları nedeniyle yaşadığı teknoloji darboğazını aşmak için başvurduğu alternatif tedarik stratejilerini zorlaştırması bekleniyor. İki yıl önce bazı Tayvanlı şirketlerin güney Çin'de Huawei’ye ait bir çip fabrikası ağı için altyapı inşa ettiği ortaya çıkmıştı. Yeni hamle ile birlikte bu tür iş birliklerinin önü tamamen kesilmiş olabilir.

Dikkat çekici bir detay ise yalnızca Çin merkezli değil, Huawei’nin Japonya, Rusya ve Almanya’daki bazı iştiraklerinin de Tayvan’ın kara listesine alınmış olması. Bu durum, şirketin küresel ölçekteki tedarik ve teknoloji iş birliklerini ciddi şekilde sekteye uğratabilir.

Çin’in yarı iletken altyapısına çifte pres

ABD’nin zaten uzun süredir kara listesinde olan Huawei ve SMIC, Tayvan’ın da benzer bir adım atmasıyla çifte baskı altına girmiş oldu. 2020 yılında Tayvan’ın dev çip üreticisi TSMC, ABD yaptırımlarına uyarak Huawei’ye olan sevkiyatlarını durdurmuştu. Şimdi ise tüm ülke çapında benzer bir yaklaşım resmi politikaya dönüşüyor.

Yeni yaptırımlar, sadece teknoloji savaşı bağlamında değil, Tayvan-Çin gerilimleri çerçevesinde de önem taşıyor. Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te’nin Çin’i ilk kez “yabancı düşman güç” olarak tanımlaması ve siber ile ekonomik sızmalara karşı yeni önlemler açıklaması, bu tür kararların jeopolitik motivasyonlarını da gözler önüne seriyor.