İklim değişikliğine karşı Güneş’i kapatmalı mıyız? Bir şirket bunu yapmaya başladı

Tam Boyutta Gör

Make Sunsets CEO'su ve kurucusu Luke Iseman geçen yılın sonlarında Meksika'nın Baja California eyaletinde yaklaşık 2 metrelik balonlar halinde kükürt dioksiti atmosfere salmaya başladı. Bu girişimdeki amaç, atmosferin üst kısmında kükürt dioksit miktarını artırmak ve Dünya’yı ısıtan Güneş ışınlarını geri yansıtmak. MIT Technology Review'a göre bu girişim küçük ölçeğine ve karmaşık olmayan metodolojisine rağmen, muhtemelen ilk kez deneniyor.

Güneş jeomühendisliği nedir?

Tam Boyutta Gör

Uzun zamandır iklim uzmanları arasında araştırma için bile çok tehlikeli olduğu düşünülen bir tabu olan jeomühendislik, giderek ana akım haline geliyor. Kongre, 2019'da Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'ne benzer bir araştırma için 4 milyon dolar verdi. Dünya, Paris Anlaşması'nın hedeflerinin gerisinde kalmaya devam ederken ve iklim değişikliğinin maliyeti artarken, jeomühendislik ciddiye alınmaya değer bir fikir mi, yoksa fosil yakıtlardan uzaklaşmaya çalışan dünya için bir dikkat dağıtma mı?

Dünya’nın soğuması neden önemli?

Bundan 50 yıl önce 1965'te bir grup bilimsel danışman, küresel ısınmayla ilgili ilk kez bir raporu sundu. O zamandan beri jeomühendislik önerileri gelişti ve iki geniş kategoriye ayrıldı:

Karbondioksit önleme: Son yıllarda birkaç şirket Doğrudan Hava Yakalama adı verilen bir işlemle atmosferden karbondioksit çeken cihazlar kullanıma sürdü. Karbon gidermeye yönelik diğer stratejiler arasında ağaç dikmek, fitoplankton çiçeklenmesini teşvik etmek için okyanusları demirle gübreleyerek karbondioksit emilimini artırmak ve deniz ekosistemlerini tehdit eden asitleşmeye karşı koymak için okyanusların pH'ını yükseltmek yer alıyor. Kısacası ağaç miktarını artırmak, denizlerdeki tahribatı engellemek ve karbon salınımını düşürmek ana odak.

Tam Boyutta Gör

Doğrudan Hava Yakalama yoluyla karbon giderme yöntemi tipik olarak güvenli ve zarif bir jeomühendislik biçimi olarak kabul ediliyor. Ancak teknoloji henüz çok genç ve son derece pahalı. Öte yandan, kükürt aerosol enjeksiyonu, yılda 2 milyar dolar gibidüşük bir maliyetle, gezegen ölçeğinde hemen devreye alınması nispeten kolay ve ucuz bir yöntem.

Esasında karbondioksit salınımını azaltmaya ve önlemeye çalışmamız sadece bir zaman kazanma numarası gibi görünüyor. Zira, karbondioksit atmosferde binlerce yıl kaldığı için, karbon emisyonlarını ortadan kaldırmanın yalnızca dünyanın daha fazla ısınmasını engelleyeceği düşünülüyor. Dünya 2050 yılına kadar karbonsuzlaşmayı başarsa bile, aşırı hava olayları ve deniz seviyesinin yükselmesi, gelecek yüzyıllar boyunca şimdikinden daha büyük bir tehdit oluşturacaktır. Ancak dünyanın geleceği için bu adımları atmak zorundayız.

Jeomühendisliği riskli görenler uyarıyor

Tam Boyutta Gör

Yan etkiler: Stratosfere kükürt püskürtmek dünyanın sıcaklığını düşürebilir, ama aynı zamanda gökyüzünü beyaza çevirebilir, hava düzenini değiştirebilir, sıtmanın yayılmasını artırabilir, ozon tabakasını tüketebilir ve bitkilerin büyümesi için ihtiyaç duyduğu ışığı engelleyebilir. Bazı bölgeler zarar görürken diğerleri fayda sağlayabilir ve bu da çatışma potansiyeli yaratabilir.

Atmosfere gazlar salmanın ne kadar süreliğine işe yarayacağı ve uzun vade etkisinin ne olacağı bilinmiyor ve bu büyük bir risk. İnsanlık, karbonsuzlaştırmanın bir tamamlayıcısı yerine bir ikamesi olarak aerosol enjeksiyonuna bağımlı hale gelirse geri dönüş imkânsız olabilir.

Jeomühendislik tartışması neden kızışıyor?

2019'da uluslararası iklim politikası müzakerecileri arasında yapılan bir anket, kendi ülkelerinde ciddi iklim değişikliği zararları bekleyen katılımcılar arasında jeomühendisliğe verilen desteğin daha yüksek olduğunu buldu. Ancak bilim insanlarının ezici çoğunluğu, Güneş'in ısınma ışınlarını savuşturmak için atmosfere bol miktarda kükürt dioksit göndermeye başlamadan önce daha fazla araştırma yapılması gerektiği konusunda hemfikir.

Güneş jeomühendisliği gibi iklim müdahaleleri fikrinin destekçileri, dünyanın bir iklim felaketine doğru hızlandığını ve boş boş oturmayı göze alamayacağımızı savunuyorlar. Ve garip bir şekilde Make Sunsets gibi girişimler teknik olarak da herhangi bir kuralı çiğnemiyor. Çünkü özel bir şirketin jeomühendislik ile uğraşmasını önleyecek hiçbir yasa veya anlaşma yok.

Bu haberi, mobil uygulamamızı kullanarak indirip,
istediğiniz zaman (çevrim dışı bile) okuyabilirsiniz: