Perseverance uzay aracında 23 yıllık işlemci yer alıyor

23 yıllık teknoloji uzaya gitti
Yorumlar

Ekrem71

Teknoloji Editörü

Perseverance uzay aracında 23 yıllık işlemci yer alıyor

Bugün elimizdeki teknolojileri belirli periyotlarda değiştirmek artık bir ihtiyaç haline geldi. Yılda bir veya bir kaç yılda bir teknolojik aletlerimizi yeniliyoruz. Bununla birlikte zorunlu koşullar nedeniyle on yıllarca aynı sistem kullanılabiliyor.

23 yıllık teknoloji uzaya gitti

Değiştirilmesi ve güncellenmesi büyük risk veya maliyet oluşturduğu için onlarca yıl eski sistemlerin halen kullanıldığını biliyoruz. Örneğin ATM noktalarında standart destek sona erse bile uzun süre Windows XP platformu kullanılmıştı.

Diğer taraftan NASA’da da bu tarz sistemlere rastlanıyor. Yükseltme ve güncelleme büyük risk oluşturduğu veya uzun zaman gerektirdiği için sürdürülebilirlik adına onlarca yıllık bilgisayar sistemlerinin kullanıldığını görüyoruz.

Geçtiğimiz günlerde Mars yüzeyine inişi büyük ses getiren Perseverance keşif aracı da 23 yıllık bir işlemci üzerinde çalışıyor. Aracın BAE Systems tarafından tasarlanan RAD750 işlemcisi PowerPC 750 işlemcisini temel alıyor.

1998 iMac G3 modelinde yer alan PowerPC 750 işlemcisinde 233MHz tek çekirdek, bugünlere temel olan dinamik dallanma tahmini, 6 milyon transistör gibi özellikler yer alıyordu. Şimdi bu özellikler çok komik gibi gelse de o dönem verimlilik konusunda ön plandaydı.

Perseverance aracında RAD750 işlemci kullanılmasının en büyük nedeni uzay ortamının çok zorlu koşullardan oluşması. Yoğun radyasyon ve güneş ışınları nedeniyle uzay ortamında kullanılacak bileşenlerin dayanıklı olması gerekiyor. RAD750 işlemcisi 200000-1000000 RAD arasında radyasyona ve -55-125 derece arasında sıcaklıklara dayanıklı. Bu işlemcinin tanesi 200 bin dolar.

RAD750 yerine modern bir işlemci kullanılamaz mıydı sorusunun yanıtı ise hayır zira bu tarz özel işlemcinin özel üretim sürecine sahip olması gerekiyor. Mevcut durumda NASA için bunun pek imkanı yoktu. Halen uzayda 100 civarında uyduda RAD750 işlemcisi kullanılıyor ve bugüne kadar bir sıkıntı yaşanmadı.

Elbette NASA ilerisi için daha modern donanımların planlarını yapıyor ve Boeing bununla ilgili bir ihale almış durumda. ARM tabanlı ve özel şartlara dayanıklı çok çekirdekli bir uzay odaklı işlemci için çalışmalar devam ediyor.

Diğer taraftan keşif aracı içerisindeki helikopter biraz daha modern bir işlemci; Snapdragon 801 yonga seti barındırıyor. Projenin başladığı dönemde bu işlemcide karar kılındığı için devam ettirilmiş. Bununla birlikte NASA’nın mevcut yazılımları desteklemediği için Linux tabanlı bir dağıtım tercih edildiği ifade ediliyor.