Çin, elektrikli araçlardaki fiyat savaşını durdurmak istiyor

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Çin, elektrikli araçlardaki fiyat savaşını durdurmak istiyor — **Elektrikli araç** (EV) pazarında dünyanın en büyük üretim üssü haline gelen **Çin**’de, **fiyat** **savaşları** kontrolden çıkmış durumda. Ülkede "neijuan" yani “involution” olarak adlandırılan aşırı rekabet ortamı, artık sadece sektörel değil, siyasi düzeyde de tartışma konusu haline geldi. Çin Başbakanı Li Qiang’ın mart ayında yayımlanan yıllık çalışma raporunda doğrudan bu terime yer vermesi, rekabetin ulaştığı boyutu gözler önüne serdi.

Ancak Pekin yönetiminin "düzenlemeye" yönelik çağrıları, sektör oyuncuları ve analistler tarafından fazla iyimser bulunuyor. Zira halihazırda pazarda başlatılan agresif indirimler, rekabetin azalmayacağını, aksine daha da sertleşeceğini gösteriyor.

BYD’nin indirimi fitili ateşledi

Çin Otomotiv Üreticileri Birliği (CAAM), geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, bir üreticinin önemli fiyat indirimleriyle yeni bir panik dalgasını tetiklediğini belirterek ismini vermese de dikkatleri BYD’ye çevirdi. Şirket, 23 Mayıs’ta bazı modellerinde yüzde 30’u aşan indirimlerle yeni bir fiyat turunu başlatmıştı.

Devlet bağlantılı dernek, bu tarz düzensiz fiyat savaşlarının “acımasız rekabeti” körüklediğini, kar marjlarını daralttığını ve tüketici güvenliği açısından risk oluşturduğunu vurguladı. Çin Sanayi ve Bilişim Teknolojileri Bakanlığı da, adil rekabetin destekleneceğini ve yıkıcı fiyatlama stratejilerine karşı daha sıkı denetim uygulanacağını açıkladı.

İkinci elde sıfır kilometre araçlar

Çin’in önde gelen EV girişimlerinden Xpeng’in CEO’su He Xiaopeng ise bu yaşananların sadece bir “aperatif” olduğunu söylüyor. Önümüzdeki beş yıl içinde rekabetin çok daha şiddetli olacağını öngören CEO, fiyat indiriminden ziyade teknolojik üstünlükle rekabet etmeyi hedeflediklerini ifade etti.

Akıllı telefon devi Xiaomi de geçen yıl girdiği EV pazarında agresif bir strateji izliyor. İlk aracı SU7 sedan, Tesla Model 3’ten daha düşük fiyata satışa sunuldu. Şirket, yaz aylarında tanıtacağı YU7 SUV modeliyle Tesla Model Y’ye rakip olmayı hedefliyor. Xiaomi, yılın ikinci yarısında otomobil biriminin kâra geçmesini bekliyor. Öte yandan çoğu Çinli elektrikli otomobil girişimi zarar etmeye devam ediyor. Örneğin Xpeng, ilk çeyrekte 90 milyon dolar, Nio ise 949,6 milyon dolar zarar yazdı.

Fiyatlar düşüyor, belirsizlik artıyor

Nomura’nın verilerine göre, Çin’de ortalama otomobil satış fiyatı son iki yılda yüzde 19 düşerek yaklaşık 165 bin yuan’a (yaklaşık 22.900 dolar) geriledi. Aynı şekilde Çin’den Almanya’ya ihraç edilen araçların ortalama satış fiyatı 2023’te 30 bin dolar iken bu yıl 21 bin dolara kadar düştü.

Ancak rekabetin bu şekilde sürmesinin sürdürülebilir olmadığına dikkat çeken sektör uzmanları, kârlılığı düşüren bu yarışın bir “dip noktaya” ulaşmadan sona ermeyeceği görüşünde. Çin’in küresel EV ihracatında artan payı, Avrupa ve Kuzey Amerika’daki üreticiler açısından da ciddi bir tehdit oluşturuyor.