Intel CEO'su: Yapay zeka rekabetine yetişmek için artık çok geç

Deniz Çakmak

Haber Editörü

Intel CEO'su: Yapay zeka rekabetine yetişmek için artık çok geç — Intel son birkaç yıldır oldukça zorlu bir dönemden geçiyor. Şirketin ARM benzeri **big.LITTLE** mimarisiyle x86’yı modernleştirme çabası, anlamlı bir etki yaratmayı başaramadı. Üstelik önceki nesil **Lunar Lake** işlemciler, AMD’nin 3D V-Cache destekli X3D serisi karşısında neredeyse hiç ses getirmedi. GPU tarafında da işler pek iç açıcı değil; Intel bu alana geç girdi ve ortaya çıkan ürün, potansiyel barındırsa da rakipleriyle boy ölçüşmekten çok uzak. Son olarak, Intel’in en iddialı üretim süreci olan **18A** için aldığı sözleşmeyi kaybetmesi, şirkete ağır bir darbe daha indirdi. Tüm bu gelişmeler, Intel'in geleceğiyle ilgili karamsar bir tablo çiziyor. Bugün sızan CEO Lip-Bu Tan’ın şirket içi konuşmaları da bu tabloyu doğruluyor.

OregonTech’in haberine göre, Intel şu anda adeta bir hayatta kalma savaşı veriyor. Tan, şirketin mirası gereği hala önemli bir oyuncu olduğunu vurgulasa da, rakipleri AMD, Nvidia, Apple, TSMC ve Samsung gibi firmalar günümüzde çok daha başarılı konumda. Yine de Broadcom, MediaTek, Micron ve SK Hynix gibi orta ölçekli çip üreticilerinin, etki açısından Intel’in önüne geçtiğini söylemek kolay değil.

"Artık en iyi 10 yarı iletken şirketi arasında değiliz"

Ancak, dünya genelinde çalışanlara hitap ettiği bir soru-cevap oturumunda Tan şu karamsar ifadeleri kullandı: “20-30 yıl önce gerçekten liderdik. Şimdi ise dünya değişti. Artık en iyi 10 yarı iletken şirketi arasında değiliz.”

Bu sözler, bir zamanlar CPU pazarında tek başına hükmeden Intel’in ne kadar geriye düştüğünün bir göstergesi. Eskiden Intel, her nesilde neredeyse fark edilmeyecek düzeyde yenilikler sunarak pazar liderliğini sürdürüyordu. Intel bir zamanlar o kadar güçlüydü ki, Nvidia'yı 20 milyar dolara satın almayı düşünmüştü. O Nvidia, bugün 4 trilyon dolarlık değere ulaşmış durumda.

Intel’in geçmişteki en büyük avantajı olan dikey entegrasyon, yani hem tasarım hem üretimi bünyesinde barındırması, artık bir dezavantaja dönüşmüş durumda. Tayvan merkezli TSMC’nin üretim gücü karşısında Intel’in yetersiz üretim teknolojisi, kendi işlemcilerinin potansiyelini tam olarak ortaya koyamamasına neden oldu. Hatta şirket, 2023'ten itibaren Meteor Lake yongalarındaki GPU bölümününü üretimini TSMC'ye devretti. Bu iş birliği, Lunar Lake ile daha da genişledi, artık işlemcinin ana hesaplama bölümü de TSMC tarafından üretiliyor. 2025 itibarıyla Intel’in çip üretiminin yaklaşık %30’u dış kaynaklı hale gelmiş durumda. Intel, dış üretime daha erken yönelseydi, belki bugün bu durumda olmayacaktı.

Bu nedenle, Intel dünya genelinde binlerce çalışanını işten çıkarmak zorunda kaldı. Gelecek nesil üretim teknolojilerine yapılan büyük Ar-Ge harcamaları nedeniyle maliyetler fırladı. Şirket, 2023’ün üçüncü çeyreğinde 16 milyar dolarlık zarar açıklamıştı ve artık gelişigüzel harcama yapma lüksüne sahip değil.

Tan’ın ifadesiyle, Intel’in yeniden ayağa kalkışı bir maraton olacak. Şirket, kültürünü değiştirmeyi ve sektörün değişen taleplerine daha mütavazı şekilde yanıt vermeyi hedefliyor. Intel artık AMD ve Nvidia gibi çevik, agresif ve odaklı bir yapıya bürünmek istiyor.

Özellikle yapay zeka alanında büyük bir dönüşüm yaşanırken, Tan Intel'in bu konuda geride kaldığını itiraf ediyor: "Eğitim tarafında artık çok geç kaldığımızı düşünüyorum."

Yapay zekada odak noktası değişiyor

Intel ise odak noktasını uç yapay zekaya kaydırmayı ve bulut tabanlı hesaplamalara güvenmek yerine yapay zeka işlemlerini doğrudan PC gibi cihazlara getirmeyi hedefliyor. Tan ayrıca, yapay zeka sistemlerinin sürekli insan müdahalesi olmadan otonom olarak hareket edebildiği yeni bir alan olan "ajanik yapay zekayı" (Agent AI) önemli bir büyüme alanı olarak görüyor. CEO, şirketin bu dönüşüm sürecinde üst düzey bazı isimleri bünyesine kattığını ve daha fazla yetenek transferi olacağını da duyurdu.

Bununla birlikte, Intel artık veri merkezi işlemcilerinde de geride kalıyor; AMD'nin EPYC ürün yelpazesi geçen yıl Intel'i geride bırakarak şirketin güvenini daha da zedeledi. Yine geçen yıl, Intel yönetim kurulu eski CEO Pat Gelsinger'ı şirketten kovdu ve yerine şirket için çok farklı ve daha yalın bir vizyona sahip görünen Lip-Bu Tan'ı atadı. Yeni CEO, aynı anda CPU, GPU, üretim tesisi gibi birçok alanda uğraşmak yerine, şirketin güçlü olduğu bir alana odaklanmasını istiyor.

Bu gelişme, Intel’in üretim bölümünü ayırıp bağımsız bir yan şirket haline getireceği yönündeki uzun süredir dolaşan söylentileri yeniden gündeme getirdi. Bu şekilde Intel, tıpkı AMD ve Apple gibi üretim yapmayan, sadece tasarıma odaklanan bir firma haline gelebilir. Nvidia da yıllardır bu modeli kullanıyor ve üretimi TSMC veya Samsung’a yaptırıyor. Intel’in bu ağırlıklardan kurtulup daha çevik bir yapıya kavuşması şirket için çıkış noktası olabilir.

Kaynakça https://www.oregonlive.com/silicon-forest/2025/07/intels-ceo-we-are-not-in-the-top-10-of-leading-chip-companies.html https://www.tomshardware.com/tech-industry/intel-ceo-says-its-too-late-for-them-to-catch-up-with-ai-competition-claims-intel-has-fallen-out-of-the-top-10-semiconductor-companies-as-the-firm-lays-off-thousands-across-the-world