Leonardo da Vinci, yerçekimini Newton'dan 150 yıl önce keşfetti

Leonardo da Vinci'nin sürahi deneyi
Zamanın ötesinde bir bilim insanıydı
Yorumlar

Uğur Seven

Teknoloji Editörü

Leonardo da Vinci, yerçekimini Newton'dan 150 yıl önce keşfetti — **Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü**'ndeki araştırmacılar **Leonardo da Vinci**'nin not defterinde, ortaçağ bilim adamının **yerçekiminin** düşen nesneler üzerindeki etkilerini anladığını, **yerçekimi ile ivme arasındaki** ilişkiyi kurduğunu ve serbest düşüş ivmesini **%97 doğrulukta** hesapladığını gösteren bir **deney açıklaması** buldular.

Leonardo da Vinci'nin sürahi deneyi

Da Vinci notlarında, bir sürahi su veya tanecikli malzemenin (kum gibi) yere paralel düz bir çizgide hareket ettirildiği bir deneyi anlatıyor. Hareket ettikçe sürahinin içindekiler dökülüyor ya da saçılıyordu. Bilim adamı, suyun ya da kumun sabit bir hızda düşmeyeceğini, aksine hızlanacağını kaydetti. Ayrıca, kaptan düştükten sonra malzemenin artık sürahiden etkilenmediği için yatay olarak hareket etmeyi bıraktığını, ancak yerçekimi tarafından aşağı doğru hızlandırıldığını da gösterdi.

Zamanın ötesinde bir bilim insanıydı

Leonardo bu ivmeyi tanımlamak için matematiksel bir denklem oluşturmaya çalıştı, ancak çalışmanın yazarlarına göre bu konuda çıkmaza girdi. Düşen nesneye olan mesafenin, zamanın (t) karesi yerine t'nin 2 kuvvetiyle orantılı olduğunu hesapladı. Buna rağmen, bilgisayar simülasyonları bilim adamının tarif edilen deneyleri gerçekleştirmesi halinde, serbest düşüş ivmesinin değerini %97 doğrulukta hesaplayabileceğini gösterdi.

Leonardo da Vinci, 1452-1519 yılları arasında yaşadı ve çalışmanın yazarlarına göre, zamanının ötesindeydi ve kesin bir yasa formüle edecek araçlardan yoksundu. Bununla birlikte, elindeki yöntemleri - geometri - kullanarak yerçekimi yasalarını keşfetmeye mümkün olduğunca yaklaştı. Ondan sonra, 1604 yılına kadar Galileo Galilei düşen bir cismin kat ettiği mesafenin zamanın karesiyle orantılı olduğu hipotezini ortaya atmış ve 17. yüzyılın ortalarında Isaac Newton bu teoriyi genişleterek evrensel çekim yasasını geliştirmiştir.