Second Chance uygulaması aşırı dozda uyuşturucu kullanımını tespit edebiliyor

Son yıllarda özellikle Philip Seymour Hoffman ve Heath Ledger gibi ünlü isimlerin aşırı dozda opyat kullanımı nedeniyle hayatını kaybetmesi dikkatleri bu konuya çekti. Piyasada kolaylık bulunabilen opyat tabanlı ilaçlar risk oluşturuyor.

Opyat nedir?

Opyat veya opioid denilen madde analjezik yani ağrı kesici amacıyla kullanılan ve vücutta morfin gibi etki gösteren kimyasalları tanımlıyor. Fentanil gibi sentetik opyatlar, ağrı kesiciler ve eroin gibi uyuşturucular bu sınıfta yer alıyor.

ABD’de 2017 yılında 47 bin kişi aşırı dozda opyat kullanımından hayatını kaybetti. Reçeteye yazılan opyat tabanlı ilaçların yanlış kullanımı yılda 78.5 milyar dolarlık bir maliyete sebep oluyor.

Washington Üniversitesi araştırmacıları aşırı dozda opyat kullanımını tespit edebilecek bir uygulama geliştirdi. Second Chance adındaki uygulama telefonu bir sonar olarak kullanıyor ve kullanıcının nefes alıp verişinden aşırı doz alıp almadığını tespit edebiliyor.

Araştırmacılar fentanil ve uyuşturucu gibi opyatları kullanan 194 denek üzerinde uygulamasını test etmiş. Uygulama kısa bir süre nefessiz kalma durumu olan apnelerde yüzde 97 oranında, yavaş nefes alıp verme durumlarında ise yüzde 90 oranında başarı elde etmiş. Bunların ikisi de potansiyel aşırı doz durumunun önemli göstergeleri sayılıyor. Diğer bir testte ise narkoz kullanılarak aşırı doz durumu canlandırılmış ve uygulama yüzde 95 oranında doğru tahminde bulunmuş.

Opyat tabanlı ilaçlar bilinçli olarak aşırı dozda alınabildiği gibi ağırlıklı olarak yaşlı insanlarda farkında olmadan fazla kullanılabiliyor. Second Chance her iki durumda da insanların hayatını kurtarmayı amaçlıyor. Halen geliştirme aşamasında olan uygulama ABD İlaç Dairesi’nden onay almayı planlıyor. Ayrıca 911 acil servisi ile entegre edilerek kullanıcılara daha hızlı ulaşılması da amaçlanıyor.