Araştırma: Evrenin sonu beklenenden çok daha yakın olabilir

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Araştırma: Evrenin sonu beklenenden çok daha yakın olabilir — Hollanda’daki Radboud Üniversitesi’nde çalışan üç bilim insanının yürüttüğü yeni bir çalışmaya göre **evrenin sonu** sanılandan çok daha önce gelecek. Ekibin yaptığı yeni hesaplamalar, Hawking radyasyonu olarak bilinen fiziksel sürece dayandırılıyor. Hesaplamalar sonucu ortaya çıkan yeni nihai çöküş tarihi, önceki tahminlerin yanında oldukça “**yakın**” kalıyor.

Araştırma, kara delik uzmanı Prof. Dr. Heino Falcke, kuantum fizikçisi Dr. Michael Wondrak ve matematikçi Prof. Dr. Walter van Suijlekom’un ortak çalışmasıyla şekillendi. Üçlü, 2023 yılında yayımladıkları bir makalede, yalnızca kara deliklerin değil; nötron yıldızları ve beyaz cüce gibi diğer kozmik nesnelerin de Hawking radyasyonu sürecine maruz kalabileceğini ortaya koymuştu.

Evrenin sonu hesaplandı

Yeni yayımlanan çalışmada ise bu buharlaşmanın ne kadar süreceği hesaplandı. Sonuçlara göre, evrendeki en dayanıklı yıldız kalıntılarından biri olan beyaz cüceler bile 10⁷⁸ yıl (bu, 1 rakamının ardından 78 sıfır gelmesi anlamına geliyor) içinde tamamen yok olacak. Bu da evrenin, yalnızca kara delikler değil, tüm yoğun gök cisimlerinin “buharlaşmasıyla” sona ereceği anlamına geliyor.

1975 yılında fizikçi Stephen Hawking, kara deliklerin mutlak yutucular olmadığını ve kuantum etkilerle parçacık salabileceğini öne sürmüştü. Bu süreç, zamanla kara deliklerin kütle kaybetmesine ve sonunda yok olmasına neden oluyordu. Bu görüş, Albert Einstein’ın genel görelilik teorisine doğrudan bir meydan okuma niteliğinde. Çünkü Einstein’a göre, kara delikler sadece büyüyebilir. Yeni araştırma ise bu yaklaşımı daha da ileriye taşıyarak, Hawking radyasyonuna benzer süreçlerin tüm yoğun kütleli cisimlerde gerçekleşebileceğini savunuyor.

En dikkat çekici sonuçlardan biri ise nötron yıldızları ile kara deliklerin benzer sürelerde yok olması. Bu, kara deliklerin çok daha güçlü yerçekimlerine sahip olması nedeniyle beklenmeyen bir bulgu. Araştırmacılar, bu durumu kara deliklerin “yüzeylerinin olmaması” ile açıklıyor. Çünkü kara delikler, yaydıkları radyasyonun bir kısmını geri emebiliyor; bu da buharlaşma sürecini yavaşlatıyor.