Çin, otomobillerde gizli kapı kollarını yasaklamaya hazırlanıyor

Deniz Çakmak

Haber Editörü

Çin, otomobillerde gizli kapı kollarını yasaklamaya hazırlanıyor — Çin’deki düzenleyici kurumlar, güvenlik riskleri ve işlevsel eksiklikler nedeniyle otomotiv sektöründe tamamen gizlenen kapı kollarını yasaklamayı planlıyor. Eğer bu karar hayata geçerse, özellikle elektrikli araçlarda tercih edilen bu tasarım trendi değişmek zorunda kalacak.

Çinli kaynaklara konuşan bir otomobil üreticisinin Ar-Ge uzmanı, yeni düzenlemeler kapsamında tam gizlenen kapı kollarının açıkça yasaklanmasının gündemde olduğunu aktardı. Yarı gizlenen ya da klasik kapı kolları ise kullanılmaya devam edebilecek. Ancak bunlarda da mutlaka mekanik yedekleme şartı aranacak.

2027'de yürürlüğe girmesi bekleniyor

Kaynaklara göre kapı kollarına yönelik zorunlu standartların taslağı bu ay içerisinde tamamlanacak. Mevcut öneri, tam gizlenen kolların doğrudan yasaklanmasını ve bir yıllık geçiş süreci tanınmasını öngörüyor. Yasağın Temmuz 2027’den itibaren yürürlüğe girmesi, bu tarihten sonra satılan yeni araçlarda bu tip kapı kollarının bulunmaması bekleniyor. Ayrıca, kaza gibi olağan dışı durumlarda kapıların otomatik açılmasına dair şartların da düzenlemede yer alacağı konuşuluyor.

Tamamen gizlenen kapı kolları, günümüzün elektrikli araçlarında sıkça tercih edilen bir tasarım unsuru haline gelmişti. Bunlar genellikle “kol tipi” (mekanik) ve “motorlu açılır tip” (elektronik) olarak ikiye ayrılıyor. Bu kapı kolları, estetik görünümleri ve aerodinamik faydalarıyla övülse de, pratik kullanımları ve güvenlikleri sorgulanıyor.

Aerodinamik avantajlarının çok düşük olduğu tespit edildi

Mühendislerin hesaplamalarına göre, gizli kolların sağladığı 0,01 Cd’lik sürtünme katsayısı düşüşü, 100 km’de yaklaşık 0,6 kWh tasarrufa denk geliyor. Evde şarj edilen araçlar için bu fark neredeyse yok denecek kadar küçük. SAE verileri ise gizli kolların sedan araçlarda sürtünme katsayısını yalnızca 0,005–0,01 Cd azalttığını ortaya koyuyor. Üreticilerin sıkça dile getirdiği 0,03 Cd iddiası gerçeği yansıtmıyor. Ayrıca, motor ve mekanizma nedeniyle eklenen 7-8 kilogramlık ağırlık, bu kazanımı tamamen ortadan kaldırabiliyor.

Elektronik kapı kollarının dezavantajları

Elektronik kapı kollarının, mekanik muadillerine göre 3 kat maliyetli ve arıza oranının 8 kat fazla olduğu belirtiliyor. Ayrıca, güç kaybı, soğuk hava ya da yangın gibi durumlarda elektrikli kapı kolları çalışmaz hale gelebiliyor. Bu da hem yolcuların kaçışını hem de kurtarma ekiplerinin müdahalesini engelliyor.

Bazı otomobil üreticileri daha temkinli bir yaklaşım benimsiyor. Örneğin Volkswagen, sürekli olarak yarı gizlenen kolları tercih ediyor ve güvenliği ön planda tutuyor. FAW-Audi’nin yeni A5L ve Q6L e-tron modellerinde yarı gizlenen kollar yer alıyor. Çarpışma durumunda kırmızı bir çekme ipi açığa çıkıyor ve bu mekanik kol, kurtarma ekiplerinin kapıyı açmasına imkan tanıyor.

Dokunmatik kontroller de eleştirilerin odağında

Kapı kollarının yanı sıra, tamamen dokunmatik ekranların fiziksel düğmelerin yerine geçmesi, panoramik cam tavanlar ve elektronik yan aynalar gibi başka tartışmalı trendler de mercek altında. Ayrıca, gelişmiş sürüş destek sistemlerinde (ADAS) direksiyon algısını kandırmak için kullanılan ağırlık halkaları da ciddi kazalara neden olduğu için eleştiriliyor.

Uluslararası alanda da benzer yaklaşımlar görülüyor. Euro NCAP, 2026’dan itibaren sinyal, dörtlü ikaz, korna, silecek ve acil çağrı gibi kritik işlevleri sadece dokunmatik ekrana entegre eden araçların beş yıldız alamayacağını açıkladı.