İnce Satırlar
Liste Modu
Döşeme Modu
Sade Döşeme Modu
Blog Modu
Düşük Dünya yörüngesinde (LEO) 11 binden fazla uydu bulunurken, bu yarışın en hızlı oyuncusu açık ara farkla SpaceX. Çin ise bu yıl Starlink’e karşı hamle yapmayı ve rakibini yakalamaya başlamayı planlıyordu. Ancak işler beklendiği gibi gitmiyor.
SpaceX’in sahibi olduğu Starlink ağı, yaklaşık 8.000 uyduluk devasa filosuyla yörüngedeki internet ve iletişim altyapısında büyük bir üstünlük kurmuş durumda. Çin’in Starlink’e rakip olmak için geliştirdiği iki büyük uydu ağı, planladığı takvimin oldukça gerisinde kaldı. Öyle ki, Çin'in Starlink rakipleri, düşük Dünya yörüngesinde sadece 120 uyduya sahip.
İddialı başlangıç, yavaş ilerleyiş
Çinli şirketlerin planları oldukça büyüktü. Shanghai Spacesail Technologies Co. tarafından geliştirilen Qianfan takımyıldızı, 2025 sonuna kadar 648 uyduya ulaşmayı hedefliyordu. Ancak bugüne dek sadece 90 uydu yörüngeye yerleştirilebildi. Üstelik bu uydulardan 13’ü hedeflenen irtifaya ulaşamadı, yani işlevsiz olabilir. Şirketin 2030 yılına kadar 15.000’in üzerinde uyduyu yörüngeye yerleştirme planı bulunuyor. Ancak bu hedefe ulaşmak için Yuanxin’in her ay en az 30 uydu fırlatması gerekiyor.
Bir diğer büyük ağ olan Guowang, önümüzdeki 10 yıl içinde 13.000 uydu konuşlandırmayı planlıyor. Ancak şu ana kadar yörüngede olan uydu sayısı sadece 34. Üstteki GIF'lerde Starlink ve Çinli şirketlerin kıyaslamasını görebilirsiniz.
Bu rakamlar, Çin’in uydu sayısı bakımından yüzde 1’in bile altında kaldığını gösteriyor. Çinli şirketlerin hedefleri ise yaklaşık 30 bin uyduya ulaşmak.
Starlink neden önde?
Çin’in geri kalmasının başlıca sebebi, yeniden kullanılabilir roket teknolojisinde yaşanan gecikme. SpaceX’in Falcon 9 roketi, dünyaya dik iniş yaparak tekrar kullanılabiliyor. Bu sayede hem maliyetler düşüyor hem de fırlatma sıklığı artıyor. Falcon 9 bugüne kadar yaklaşık 500 görevde kullanıldı.
Çin ise hâlâ tek kullanımlık roketlerle çalışıyor. Her fırlatma sonrası parçalar ya atmosfere düşüyor ya da uzay çöplüğü oluşturuyor. Bu durum, lojistik ve maliyet açısından ciddi bir dezavantaj yaratıyor.
Çin’in yeniden kullanılabilir roket üretme çabaları ise hâlâ test aşamasında. Long March 10 ile 8R, Zhuque-3 ve Tianlong-3 gibi modeller geliştirilse de henüz SpaceX ile rekabet edebilecek seviyeye ulaşmadılar. Çin’in şu anda kullandığı tek kullanımlık roketler, genellikle sadece 18 uydu taşıyabiliyor.
Teknik zorluklara rağmen Çin pes etmiyor. Spacesail, Brezilya, Tayland, Malezya ve Kazakistan gibi ülkelerle internet hizmeti konusunda anlaşmalar yaptı. Brezilya’daki anlaşma, Starlink’in ülke içindeki mal varlıklarının dondurulmasının hemen ardından gerçekleşmişti. Ancak bu hizmetlerin çoğu henüz faaliyete geçmedi.
Sorunlara rağmen bu yıl Çin'in rekor sayıda fırlatma gerçekleştirmesi hala mümkün. Çin, yılın ilk yarısında 30’dan fazla fırlatma gerçekleştirerek hız kazandı. Verilere göre, bu görevler kapsamında yaklaşık 150 uydu ve iki uzay aracı uzaya gönderildi. Bu sayı, alçak, orta ve uzak yörüngelere yapılan fırlatmaları da içeriyor.
Ancak bu hızlanma bile yeterli değil. Çünkü Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) kurallarına göre, bir takımyıldızın frekans haklarını koruyabilmesi için başvurusundan sonra beş yıl içinde uydularının yarısını, yedi yıl içinde ise tamamını fırlatması gerekiyor. Bu şartları yerine getiremeyen şirketler, daha az uyduyla yetinmek zorunda kalabilir.
Bu haberi ve diğer DH içeriklerini, gelişmiş mobil uygulamamızı kullanarak görüntüleyin:
