Çinli otomotiv devi BYD’ye modern “kölelik” davası

Metin Akpınar

Teknoloji Editörü

Çinli otomotiv devi BYD’ye modern “kölelik” davası — **Brezilya**'da işçi haklarını korumakla görevli federal savcılar, Çinli otomotiv üreticisi **BYD**’ye yönelik ağır suçlamalarla dolu bir dava açtı. Suçlamalar arasında “**insan ticareti**” ve “**kölelik benzeri çalışma koşulları**” yer alıyor. Dava, BYD’nin Brezilya’daki en büyük pazarı olan Bahia eyaletinde inşa edilen yeni fabrika projesi kapsamında yaşanan ihlalleri kapsıyor.

BYD’ye “kölelik” davası

Federal savcılık, BYD ve iki taşeron şirketi JinJiang ile Tecmonta’ya karşı toplam 257 milyon reallik (yaklaşık 45 milyon dolar) manevi tazminat talebiyle dava açtı. Buna ek olarak, her bir işçi için 21 maaş tutarında bireysel manevi tazminat ile işçilerin “kölelik benzeri” koşullarda geçirdikleri her gün için ek ödeme yapılması da isteniyor.

Ayrıca, mağdur edilen işçilerin bireysel olarak da tazminat alması için yasal yollara başvurulduğu bildirildi. Dava kapsamında savcılar, iş yasalarına uyulmasını zorunlu kılmak için mahkemeden karar talep ediyor. Bu kurallara her bir ihlal başına 50.000 real (yaklaşık 8.900 dolar) para cezası uygulanması ve cezanın, etkilenen işçi sayısıyla çarpılması isteniyor.

İnsanlık dışı çalışma koşulları

Brezilyalı savcılara göre, Aralık ayında yapılan denetimlerde, BYD taşeronları tarafından Çin’den getirilen 220 işçinin, yasa dışı yollarla ülkeye sokulduğu ve kendilerine verilen sözlerin tutulmadığı ortaya çıkmıştı. İşçilerin barındıkları yerlerin insan onuruna aykırı olduğu, çalışma koşullarının ise “modern kölelik” tanımına uyduğu bildirilmişti. Fabrikadaki çalışmalar ise Aralık ayında durdurulmuştu.

Çinli işçilerin ülkelerine geri gönderildiği ve dava sonucu elde edilecek tazminatların kendilerine ulaştırılması için Brezilya’daki şirketlerin ödeme belgelerini sunmakla yükümlü olacağı ifade edildi.

Hazırlanan dava dosyasında, işçilerin illegal sözleşmelere tabi olduğu, haftalık dinlenme haklarının tanınmadığı ve iş güvenliği standartlarının hiçe sayıldığı belirtiliyor. Ayrıca işçilere ağır ve tehlikeli koşullarda çalışma zorunluluğu getirildiği, yasal hakların tanınmadığı ifade ediliyor.

BYD: "İnsan haklarına saygılıyız"

Söz konusu suçlamalara karşı BYD, yaptığı yazılı açıklamada insan haklarına saygılı olduklarını ve Brezilya ile uluslararası iş hukuku kurallarına uygun davrandıklarını savundu. Şirket, Brezilyalı savcılarla iş birliği içinde olduklarını ve tüm savunmalarını mahkeme sürecinde sunacaklarını bildirdi. Yasal süreç ve taraflar arasındaki görüşmeler devam ediyor.

Kaynakça https://www.dw.com/pt-br/byd-%C3%A9-processada-por-suspeita-de-trabalho-an%C3%A1logo-%C3%A0-escravid%C3%A3o-na-bahia/a-72692126 https://www.dw.com/pt-br/byd-%C3%A9-processada-por-suspeita-de-trabalho-an%C3%A1logo-%C3%A0-escravid%C3%A3o-na-bahia/a-72692126